طی هفتههای گذشته تولید خودرو به واسطه کمبود قطعات خودرویی علاوه بر کاهش با نقص در تولید همراه شده است. به گونه ای که گفته میشود درصد قابل توجهی از خودروها به دلیل کسری قطعه، ناقص تولید شده و در کف کارخانهها خوابیده اند.
هفته گذشته نیز محمدرضا نجفیمنش اعلام کرد که به دلیل ترخیص نشدن قطعات خودروها از گمرک، در حال حاضر خودرو در کارخانه به صورت ناقص تولید می شود و همین امر باعث می شود تا خودرو به کف کارخانه برود. همچنین این امر باعث می شود خودرو تجاری سازی نشود که در این میان خودروسازان را متحمل ضرر و زیان می کند.
در همین زمینه نیز مازیار بیگلو، دبیر انجمن قطعهسازان نیز اعلام کرد که در شرایطی که باید روال کار برای وارد کردن مواد مورد نیاز بخش تولید جهت ادامه حیات تسهیل شود، بانک مرکزی با عدم پاسخگویی شفاف و یا عدم همکاری با قطعهسازان خودرو چرخه تولید خودرو را معیوب کرده است. همچنین در موارد معدودی ما نیاز به نفوذ نهادهای دولتی در روابط مالی خارجی داریم که کمتر کمکی از سوی دولت میبینیم، اما حتی آنجا که ما مشکلات را بهطور کامل در خارج از کشور حل کردهایم متاسفانه عدم تخصیص به موقع ارز یا اعتبار به قطعهسازان موجب شده بسیاری از خطوط تولید با کاهش تولید و یا تعطیلی مواجه شوند.
حال این پرسش مطرح است، در زمانی که فشارهای آمریکا از یک سو بر صنعت خودروسازی بیش از پیش شده و از طرفی دیگر نوسانات نرخ ارز دلیل ترخیص نشدن تعداد زیادی قطعات خودرویی است، آیا قطعه سازان داخلی که خود این روزها با مشکلات متعدد مالی دست و پنجه نرم میکنند، توان تولید حداکثر قطعات خودرویی را دارند و به عبارتی قدرت خودکفایی در تولید قطعات خودرو در صنعت استراتژیک قطعه سازی مشاهده میشود؟ چرا که بر اساس چشم انداز تولید خودرو کشور، باید امسال حداقل یک میلیون و 600 هزار خودرو در کشور تولید شود. پس آیا در این مسیر قطعه سازان توان تامین قطعات مورد نیاز کشور را دارند با باید به طور کلی تولید قطعات خودرو را خاتمه دهند؟
محمدرضا نجفی منش- رییس انجمن صنایع همگن قطعه سازان در همین زمینه میگوید: « در حال حاضر اکثر قطعات خریداری شده در گمرک مانده اند و به موجب مقررات وضع شده، اکثر این قطعات با مشکل ترخیص مواجه اند، اما قول مساعدت و ترخیص به زودی این قطعات داده شده است».
او می افزاید: « وعده ترخیص این قطعات خودرویی با اسناد موجود داده شده است».
به گفته نجفی منش، در حال حاضر شرایط خودروسازی در کشور به گونه ای شده که از طرفی فشار ترامپ و از طرفی دیگر فشارهای داخلی باعث شده تا صنعت خودروسازی را در وضعیت نا به سامانی قراردهد.
رییس انجمن صنایع همگن قطعه سازان در پاسخ به اینکه آیا نامه نگاری یا درخواستی از سوی مقامات بالاستی برای تسهیل در شرایط ترخیص قطعات خودرو صورت گرفته است، تاکید میکند: « در این باره با رییس کل گمرک، معاون ارزی بانک مرکزی و معاونت تولید وزارت صنعت معدن و تجارت جلساتی برگزار شده است و قول همکاری داده شده است تا به زودی به وضعیت قطعات در گمرک مانده رسیدگی شود». نجفی منش ادامه میدهد: « در حال حاضر مشکل قطعه سازان تنها گشایش اعتبار نیست، بلکه موضوع ترخیص کالاها از گمرک است که باید در اولویت قرار گیرد. چرا که از 15 مردادماه دیگر ارسال قطعات به ایران بسته می شود و باید در مقابل داخلی سازی قطعات افزایش یابد».
او با بیان اینکه در حال حاضر برخی تولید کنندگان قطعات خودرو در حال داخلی سازی هستند، اظهار می کند: « باید این تولیدات ادامه دار باشد. چرا که هرچه تولیدات داخلی قطعه سازان افزایش یابد، به سمت داخلی سازی و خودکفایی بیشتری نزدیک می شویم. قطعه سازان داخلی هم توان و هم ظرفیت کافی برای داخلی سای قطعات خودرویی را در اختیار دارند».
از اواسط خردادماه که خبر خروج امریکا از برجام اعلام و پس از آن تمرکز آمریکا بر تحریم صنعت خودروسازی ایران مطرح شد، صنعت قطعه سازی دوش به دوش صنعت خودروسازی در همه تنگناها و مشکلات همراه شد و اکنون نیز گفته می شود به دلیل کمبود قطعات خودرویی و در گمرک مانده صنعت خودروسازی دست تنها مانده و در انتظار گشایش های اعتباری و مجوز گمرک برای ترخصی کالاها و قطعات است. اما به نظر میرسد آنچه بیش از هر چیز اهمیت دارد، تلاش مضاعف و استفاده از نیروهای فراموش شده در صنعت استراتژک قطعه سازی است؛ چرا که به گفته برخی فعالان بازار خودرو و صنعتگران، توان تولید داخل برای اکثر قطعات خودرویی وجود دارد و با حمایت دولت، خودکفایی در تولید قطعات خودرویی امکان پذیر خواهد بود.