بر کسی پوشیده نیست که امروزه با روند رو به رشد تعداد ماشین ها و افزایش مشکلات ترافیکی در سراسر دنیا، پارکینگ های فعلی از نظر ظرفیتی جوابگو نخواهند بود و باید روشی جایگزین برای گذر از این بحران که در آینده گریبان گیر همه جوامع خواهد بود، پیشنهاد شود. اگرچه به موازات پیشرفت تکنولوژی، صنعت ساختمان سازی و شهرسازی به طور قابل ملاحظه رشد کرده است، اما هم چنان مسئله ترافیک شهری از جمله مسائل کلانی است که کشورها با آن دست و پنجه نرم می کنند.
در صنعت شهرسازی، رعایت استانداردهای شهری در ساخت اماکن تحت نظارت اداره راهنمایی و رانندگی نظیر پارکینگ ها بسیار حائز اهمیت است؛ این که با توجه به حجم ترافیک خیابان ها چه تدابیری باید در طراحی و ساخت پارکینگ های درون شهری اتخاذ شود. گذشته از ایده هایی که در زمینه گسترش زیرساخت های حمل و نقل عمومی نظیر اتوبوس، مترو، و ... در راستای رفع گره های ترافیکی به مرحله عملیاتی رسیده اند، اخیراً مهندسان شهرسازی ایده ساخت پارکینگ های طبقاتی را مطرح کرده اند که چندی است در دنیا با استقبال بسیار زیادی روبرو شده است.
به طورکلی پارکینگ ها به دو دسته "پارکینگ های حاشیه ای" و "پارکینگ های غیرحاشیه ای" تقسیم می شوند: (1) پارکینگ های حاشیه ای: این نوع پارکینگ ها در کنار معابر ساخته می شوند و معمولاً در مکان هایی قرار دارند که از نظر تجاری - اداری بسیار اهمیت دارند. بنابراین، پارکینگ های حاشیه ای از نظر موقعیت، دارای ارزش بالایی هستند. (2) پارکینگ های غیرحاشیه ای: این نوع پارکینگ ها به گونه ای ساخته شده اند که ورودی و خروجی آن ها در معابر اصلی نیست و حداقل دسترسی را به معابر اصلی دارند. پارکینگ های غیرحاشیه ای نیز خود به سه زیرمجموعه جداگانه تقسیم بندی می شود: (الف) هم سطح، (ب) مکانیکی، و (ج) طبقاتی، که از این میان "پارکینگ های طبقاتی" جزء مواردی هستند که اخیراً بیش تر مورد توجه قرار گرفته و در این مقاله قصد داریم نگاهی کوتاهی بر این نوع پارکینگ ها داشته باشیم.
همان طورکه پیش تر اشاره شد، تغییر قوانین شهری مبنی بر تأمین پارکینگ های مورد نیاز از یک طرف و محدودیت فضای پارک و افزایش روزافزون تعداد خودروها از طرف دیگر باعث شده است تا راهکاری نظیر تأسیس پارکینگ های طبقاتی پا به میان بگذارند. از آن جا که در پارکینگ های طبقاتی به هیچ عنوان "رمپ" یا "لوپ" برای مسیر تردد خودروها وجود ندارد، ازاین رو، مسافران و سرنشینان عملاً در داخل پارکینگ طبقاتی حاضر نمی شوند و خودروها در بدو ورود به پارکینگ تحویل می شوند و در اختیار پارکینگ قرار می گیرند.
بدین صورت که خودرو پس از تحویل به مسئول پارکینگ، طی مکانیسم خاصی توسط بالابرها در جای مشخصی در پارکینگ قرار داده می شود. گفتنی است، راننده نیازی ندارد که در این نوع پارکینگ زمان صرف کند تا جای خالی برای خودروی خودش پیدا کند؛ زیرا این کار به شکل اتوماسیون توسط کادر پارکینگ طبقاتی انجام می شود. حتی رانندگان برای دریافت خودروی خود نیازی نیست که در صف های طویل و شلوغ بایستند؛ زیرا این کار در اسرع وقت و بدون هیچ ترافیکی انجام می شود و جای هیچ نگرانی نیست.
به طورکلی، استفاده از پارکینگ طبقاتی مزایای متعددی دارد که از جمله آن ها می توان به انتقال مکانیزه خودروها، استفاده از فضای بهینه و حداقل برای پارک خودروها، امکان استفاده از ارتفاعات بیش تر و فضای زیرزمین در تأمین جای پارک، حذف مسیرهای عبوری بین طبقات مثل رمپ ها و لوپ ها، افزایش سطح ایمنی مسافران و سرنشینان خودروها، و عدم تصادفات احتمالی خودروها اشاره کرد. با همه این تفاسیر، اگرچه بدیهی است پارکینگ های طبقاتی با داشتن چنین مزیت هایی، در حال حاضر تنها راه موجود برای برون رفت از مشکلات فعلی ترافیکی شهرها محسوب می شوند؛ اما آیا به نظر شما با توجه به شرایط فعلی خیابان ها و حجم قابل توجه خودروها، این ایده در هر جا پتانسیل رفع کامل این مشکل را خواهد داشت؟