فیلتر ذرات دیزل وسیله ای است که ذرات و دوده حاصل از احتراق موتورهای دیزلی را از بین می برد. این فیلترها، در سیستم اگزوز اتومبیل های دیزلی حدوداً 85 درصد از دوده های خروجی را حذف می کنند و تحت شرایط خاص این میزان گاهی به 100% نیز می رسد. برخی از فیلترها یک بار مصرف هستند و هنگامی که میزان دوده و ذرات انباشته شده درون آن ها زیاد می شود، دیگر قابل استفاده نیستند و باید تعویض شوند. ولی امروزه از فیلترهایی استفاده می شود که با استفاده از کاتالیزور یا دمای بالا این دوده های انباشته شده را می سوزانند. تمیز کردن دوره ای فیلترها امری ضروری محسوب می شود. گاهی عملکرد نامناسب موتور و یا توربو شارژر منجر به ورود سوخت خام و یا روغن موتور به داخل فیلتر می شود که تمیز کردن دوره ای را هرچه ضروری تر می نماید.
1Carاز آنجایی که معمولا عمل سوزاندن دوده های انباشته شده در فیلتر، در سرعت و دور موتور بالا انجام می شود، در صورت استفاده مداوم خودرو در شهر و در سرعت پایین، عمل سوزاندن ذرات موجود در فیلتر به خوبی انجام نمی گیرد و پس از مدتی این فیلتر عملکرد خود را از دست می دهد، که این امر به خودی خود تعویض فیلتر را ضروری می کند.
1Carدر فیلتر ذرات دیزل، بر خلاف مبدل های کاتالیست، ذرات بزرگ تر در داخل فیلتر انباشته و نگهداری می شوند. این فیلترها در مدل های مختلفی تولید می شوند که همگی بر اساس اصولی از قبیل فیلترینگ خوب، کاهش حداقل فشار، قیمت ارزان، امکان تولید انبوه و دوام کالا تولید می شوند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد.
1. فیلترهای کوردیرایت (Cordierite wall flow filters): این نوع که از رایج ترین فیلترهای دیزل موجود در بازار است از جنس کوردیرایت ساخته شده (نوعی سرامیک که به عنوان مبدل کاتالیست نیز استفاده می شود) و ذرات را به میزان بسیار بالایی فیلتر می کند. فیلتر کوردیرایت قیمت نسبتاً پایینی دارد و خواص گرمایی خاص این ماده، بسته بندی آن را برای نصب در اتومبیل بسیار ساده می کند. تنها امتیاز منفی این فیلتر، دمای ذوب پایین آن است که در طول سوزاندن ذرات انباشته شده در فیلتر احتمال ذوب شدن خود آن وجود دارد.
2. فیلترهای سیلیکون کاربید (Silicon carbide wall flow filters): این فیلتر از جنس سیلیکون کاربید ساخته می شود و دمای ذوب آن هم از نوع قبلی بیشتر است. ولی خواص گرمایی چندان پایداری ندارد و این امر پکیج کردن آن را برای نصب در خودرو با قدری مشکل مواجه می کند. این مدل نسبت به فیلترهای کوردیرایت قیمت بالاتری داشته و کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.
3. فیلترهای فیبر سرامیکی (Ceramic Fiber Filters): این مدل از ترکیب فیبر سرامیک های مختلف ساخته می شود. این ماده متخلخل را می توان به هر شکلی در آورد، خواه فیلتری با جریان روان و قدرت فیلتر پایین یا فیلتری با جریان کند و قدرت فیلتر بالا. این نوع فیلترها ذرات خروجی از موتور را تقریبا به طور کامل از بین می برند، حتی ذراتی با اندازه کمتر از صد نانومتر نیز نمی توانند از آن عبور کنند. در این صورت مجرای فیلتر پر شده برای پاک سازی، باید در دمای بالا سوزانده شود.
با تماشای فیلم ترجمه و زیرنویس شده (دانلود) توسط مجموعه 1Car می توانید بیشتر با نحوه عملکرد فیلتر ذرات دیزل آشنا شوید.
این فیلترها در مقایسه با مبدل کاتالیست نیاز به توجه بیشتری دارند، چون ذرات حاصل از سوخت دیزل در آن ها انباشته می شود. در صورتی که این ذرات بیش از حد در فیلتر ذخیره شوند و با بی توجهی راننده نسبت به تمیز کردن و سوزاندن آن ها رو به رو شوند، جلوی خروج گازها از موتور را می گیرند که این امر منجر به آسیب و اختلال در کار موتور می شود. برای جلوگیری از مورد ذکر شده، راننده باید در بازه های زمانی معین و در سرعت بالا با خودرو رانندگی کند تا با بالا رفتن دمای اگزوز باعث سوخته شدن دوده ها شود. البته عمل تمیز کردن به وسیله گرم کردن و بالا بردن دمای اگزوز به وسیله یک منبع خارجی و یا اضافه کردن یک کاتالیزور به فیلتر نیز قابل انجام است. 1Car پیشنهاد می کند، برای کسب اطلاعات فنی بیشتر به قسمت مقالات فنی سایت مراجعه کنید.