در روزهایی که بازار خودرو همچنان سرد و بیرمق بوده و خرید و فروش یخ زده است، قیمتها اما داغ شدهاند تا همزمان دو اتفاق متناقض در این بازار رخ بدهد. آن طور که نمایشگاهداران خودرو پایتخت میگویند، مشتریان همچنان میلی به خرید خودرو از خود نشان نمیدهند، با این حال قیمت برخی خودروها افزایش یافته است. به گفته آنها، بهنظر میرسد دلیل اصلی بالا رفتن قیمت خودروهای داخلی با وجود رکود، تحویل خودروهای تسهیلاتی است. در واقع از آنجاکه خودروسازان مدتی است تحویل خودروهای پیش فروش شده در طرح تسهیلات 25 میلیون تومانی را آغاز کردهاند، عرضه عادی به بازار کاهش یافته و فعالان بازار افزایش قیمتها را ناشی از این موضوع میدانند.
فعالان بازار اما در تشریح دلایل طولانی شدن رکود بازار خودرو تاکید میکنند که همان چالشهای قبلی شامل کاهش قدرت خرید مشتریان، قیمتهای بالا و امید به آینده (کاهش قیمت و عرضه محصولات جدید و ارزان خارجی)، در تثبیت رکود نقش دارند. آنها البته با اشاره به تجربه تسهیلات 25 میلیونی که طی آن بیش از 110 هزار نفر در طرح موردنظر شرکت کردند، پایین بودن قدرت خرید را عامل اصلی خلوت شدن بازار دانسته و معتقدند اگر به اصطلاح پول دست مشتریان باشد، خیلیها اقدام به خرید خودرو خواهند کرد. البته دستهای از مشتریان همچنان خواهان افزایش کیفیت و کاهش قیمت بوده و شاید تا زمانی که این اتفاق رخ ندهد، به بازار خودرو برنگردند. با این وجود البته برخی کارشناسان معتقدند رکود بازار احتمالا طی هفتههای پایانی سال تا حدی برطرف و رونقی نسبی به بازار باز خواهد گشت، چه آنکه به هر حال تعطیلات نوروزی میتواند انگیزهای باشد برای خرید خودرو.
افزایش قیمت دوباره خودروها
اما سری به بازار بزنیم و ببینیم قیمت خودروها طی هفته جاری چه تغییراتی را به خود دیده است. به گفته فعالان بازار، در حال حاضر پژو 206 تیپ 5 با قیمتی برابر با 37 میلیون و 500 هزار تومان خرید و فروش میشود که این موضوع از افزایش قیمت اندک خودروی موردنظر در هفتهجاری حکایت میکند. از سوی دیگر پژو 206 صندوقدار در مدل V8 که آن هم با افزایش قیمت مواجه شده، در حال حاضر 37 میلیون و 800 هزار تومان قیمت دارد. این خودرو طی هفته جاری 100 هزار تومان افزایش قیمت را به خود دیده است. از سوی دیگر اما پژو 405 که این هفته تغییر قیمتی را به خود ندیده، هماکنون 29 میلیون و 700 هزار تومان به فروش میرسد و سمند نیز 30 میلیون و 100 هزار تومان قیمت دارد. سمند معمولا تغییرات قیمتی چندانی را تجربه نمیکند و با «ثبات» رابطه بهتری دارد. طبق آمار ایران خودرویی ها، محصولات گروه پژو این شرکت با استقبال خوبی در طرح تسهیلات 25 میلیون تومانی مواجه شدند؛ بنابراین ازآنجاکه تحویل این خودروها به ثبتنامکنندگان در طرح آغاز شده، افزایش قیمت آنها طی هفته جاری تا حدی طبیعی بهنظر میرسد.
اما از بازار رانا که دومین خودرو به اصطلاح ملی ایران خودرو به شمار میرود نیز خبر میرسد، این خودرو بدون تغییر قیمت در هفته جاری، در حال حاضر 32 میلیون و 500 هزار تومان به فروش میرود. فعالان بازار اما در مورد دنا (سومین محصول داخلی ایران خودرو) نیز عنوان میکنند که این خودرو با افزایش قیمتی یک میلیون تومانی طی هفته جاری مواجه شده است. با این حساب در حال حاضر برای خرید دنا باید 43 میلیون و 200 هزار تومان هزینه کرد و این در شرایطی استه که قیمت خودرو موردنظر تا همین دو سه هفته پیش، زیر قیمت کارخانه (یعنی کمتر از 42 میلیون و 500 هزار تومان) بود. آن طور که ایران خودروییها عنوان میکنند، در طرح تسهیلات 25 میلیونی، استقبال نسبتا خوبی از دنا به عمل آمده که اگر این ادعا درست باشد، میتوان افزایش قیمت آن را به ماجرای تحویل دناهای تسهیلاتی به مشتریان ربط داد.
از دنا که بگذریم، این هفته تغییری در قیمت تیبا رخ نداد، چه آنکه به گفته نمایشگاهداران خودرو پایتخت، تیبا در مدل صندوقدار خود هماکنون 23 میلیون و 900 هزار تومان قیمت دارد. تیبا چند هفتهای میشود که در این قیمت ثابت مانده و تغییر خاصی را تجربه نکرده است. همچنین برای خرید پراید در مدل 131 نیز باید 19 میلیون و 900 هزار تومان هزینه کرد که این موضوع از تثبیت قیمت خودرو موردنظر در هفته جاری حکایت میکند. برای خرید مدل 111 پراید نیز باید 20 میلیون و 500 هزار تومان هزینه کرد که این موضوع از افزایش 100 هزار تومانی قیمت خودرو موردنظر حکایت دارد. اما از بازار سراتوهای مونتاژی سایپا نیز خبر میرسد که این خودروها تغییر قیمت خاصی را طی هفته جاری تجربه نکردهاند. بر این اساس، سراتوی اتومات با قیمتی برابر با 90 میلیون و 500 هزار تومان خرید و فروش میشود و برای مدل دندهای آن نیز باید 75 میلیون و 600 هزار تومان دست به جیب شد.
سری هم اما به خانواده تندر-90 بزنیم که اعضای آن طی این هفته با تغییراتی در قیمت مواجه شدند. تندر-90 هم جزو خودروهایی بود که در طرح فروش تسهیلاتی، ظرفیت آن به سرعت پر شد. این خودرو البته از تیراژ پایینی برخوردار بوده و معمولا تعادلی میان عرضه و تقاضای آن برقرار نمیشود. هرچه هست، به گفته فعالان بازار قیمت تندر-90 در مدل پارس خودرویی و E2 آن افزایش یافته و این محصول در حال حاضر قیمتی برابر با 38 میلیون و 800 هزار تومان دارد. همچنین پارس تندر نیز که 300 هزار تومان افزایش قیمت را طی هفته جاری به خود دیده، در حال حاضر 39 میلیون تومان به فروش میرسد. این خودرو به لحاظ کیفی و فنی تفاوت خاصی با دیگر مدلهای معمولی تندر-90 ندارد و تنها ظاهر آن در بخش مربوط به صندوقش تغییر کرده است. اما از بازار تندر-90 مدل اتومات خبر میرسد که این خودرو، تغییر قیمت خاصی را طی این هفته تجربه نکرده است. با این حساب، تندر اتومات در حال حاضر با همان قیمت 46 میلیون و 500 هزار تومان خود خرید و فروش میشود.
این در شرایطی است که تندر اتومات روزگاری قیمتی بسیار بالاتر از حال داشت و حتی تا 57 میلیون تومان نیز پیشروی کرد، اما حالا بیش از 10 میلیون تومان کاهش قیمت را طی ماههای گذشته به خود میبیند. طی یکی دو هفته اخیر، عرضه ساندرو (توسط پارس خودرو) که مدل هاچ بک تندر-90 به شمار میرود، سبب شد ایران خودروییها برای تندر اتومات تخفیفی بین 800 هزار تا دو میلیون و 500 هزار تومانی را در نظر بگیرند تا قافیه را به رقیب شان (پارس خودرو) نبازند. ساندرو که طبق قرارداد مربوطه (پلت فرم مشترک X90) قرار بود چند سال پیش روانه بازار خودرو کشور شود، با کلی تاخیر به ایران آمد و همین چندی پیش از سوی پارس خودروییها پیش فروش شد و حالا باید منتظر ماند و دید چه سرنوشتی نصیب آن خواهد شد. تجربه نشان داده معمولا خودروهای جدید عرضه شده به بازار ایران، با یک افزایش قیمت شدید مواجه و قیمت بازارشان به چند میلیون تومان بالاتر از نرخ کارخانه میرسد و با این شرایط هیچ بعید نیست ساندرو نیز چنین سرنوشتی را به خود ببیند.