اگر شهرنشین هستید و مرتب سوار تاکسی میشوید، خوب میدانید که سر و کار داشتن با تاکسی یعنی سرو کار داشتن با متغیرهای زیاد. هر بار که تاکسی سوار میشوید از یک چیز تعجب میکنید. گاهی راننده نزدیکترین مسیرها را نمیشناسد، گاهی پرحرف است، گاهی محتاط است، و گاهی هم که اصلاً تاکسی گیر نمیآورید. تاکسی گیر آوردن موقع بارندگی هم که تقریباً از محالات است. گذشته از همه این حرف ها، وقتی سوار تاکسی میشوید انتظار دارید یک تاکسی متر ببینید. از این جعبه کوچک که کنار دست راننده قرار گرفته است، انتظار میرود بیطرفانه حساب زمان، مسافت و کرایه را نگه دارد و تضمین کند که نه سر شما و نه سر راننده کلاه نخواهد رفت. بیشتر رانندگان تاکسی برای تعیین مبلغ کرایه به تاکسی متر اعتماد میکنند ولی هیچ وقت به این فکر نمیافتند که تاکسی متر واقعاً چطور کار میکند. اگر بدانید تاکسی متر چگونه کار میکند، هنگام سوار شدن به تاکسی، خیالتان حسابی راحت خواهد بود. به ویژه این موضوع وقتی اهمیت میکند که به یک شهر غریب میروید. هنگام سفر، راننده تاکسی میتواند راهنمای تور هم باشد و شما را به جاهایی ببرد که در هیچ کتاب راهنمایی نیست و اکثر گردشگران دیدن آن ها را از دست میدهند. اگر نرخ کرایه را بدانید و از نحوه کارکرد تاکسی متر هم آگاه باشید، خیالتان راحت است که هم با شما و هم با راننده تاکسی منصفانه رفتار خواهد شد. علاوه بر این، اگر بدانید تاکسی متر چطور کار میکند، اطلاعات خوبی در دست دارید تا سر صحبت را با راننده باز کنید. ادامه مطلب را بخوانید تا متوجه بشوید تاکسی متر چطور کرایه شما را حساب میکند.
به زبان ساده، میتوان گفت تاکسی مترها مسافت و زمان را اندازهگیری کرده، سپس این اندازهگیری ها را به کرایه تبدیل میکنند. نرخ کرایه ها را شهرداری شهری تعیین میکند که تاکسی در محدوده آن منطقه کار میکند. به عبارت دیگر، ممکن است کرایه یک مسافت یکسان در دو شهر مختلف با هم متفاوت باشد. بسته به این که چند نفر سوار تاکسی بشوند، اسباب و اثاثیه داشته باشید یا نه و یا تاکسی مجبور باشد از چند منطقه عبور کند تا شما را به مقصد برساند، کرایه ممکن است تغییر بکند. تاکسی مترها صرفنظر از اینکه در کجا به کار گرفته میشوند، مسافت پیموده شده توسط تاکسی را اندازه میگیرند. زمان توقف را هم محاسبه میکنند. به این ترتیب، راننده پول وقتش را هم میگیرد و وقتی در ترافیک گیر میکند، نگران نیست و پولی از دست نمیدهد. به همین خاطر است که در صورت وجود راهبندان، کرایه تاکسی از نقطه A تا نقطه B بیشتر از وقتی است که راهبندانی وجود ندارد، حتی اگر مسافت پیموده شده یکسان باشد. تاکسی متر برای اندازهگیری مسافت و زمان از پالس های الکتریکی استفاده میکند. برای اندازهگیری مسافت پیموده شده، تاکسی متر از حسگری استفاده میکند که به گیربکس متصل است.
هر بار که تاکسی مسافت معینی را طی میکند، حسگر یک پالس الکتریکی به تاکسی متر میفرستد. در داخل خود تاکسی متر هم یک تایمر قرار دارد که وقتی مدت زمان معینی بگذرد یک پالس ارسال میکند. پالس حسگرها در بازه هایی فرستاده میشوند که از بازه محاسبه کرایه کوچکتر است. برای مثال، ممکن است تاکسی هر 100 متر یک بار کرایه شما را محاسبه کند، ولی حسگر فاصلهسنج هر 10 متر یک بار پالس بفرستد. وقتی فاصلهسنج 10 پالس بفرستد، نرخ کرایه شما بالا میرود. در اینجا یک نمونه از شهر نیویورک آورده میشود. ورودی تاکسی 2.50 دلار است. هر 300 متری که طی کنید، 40 سنت به مبلغ کرایه شما اضافه میشود. هر یک دقیقهای هم که تاکسی بی حرکت بایستد، مبلغ کرایه 40 سنت بالا میرود. ولی عبور از ترافیک به همین راحتی هم نیست. اگر در نیویورک سوار تاکسی بشوید، مجبورید با ترافیک نه چندان روان سر و کله داشته باشید. در چنین شرایطی، تاکسی متر برای محاسبه مبلغ کرایه هر دو پالس را چک میکند و پالسی را به حساب میآورد که زودتر برسد. به یاد داشته باشید که پالس ها زودتر از مسافت پیموده شده یا زمان توقف واقعی میرسند. به این ترتیب، اگر 30 دقیقه توقف داشته باشید و بعد هم 300 متر را طی کنید، تاکسی متر هر دو را با هم ترکیب کرده و 40 سنت به مبلغ کرایه اضافه میکند: 20 سنت برای توقف و 20 سنت هم برای مسافت پیموده شده.
خب، تا اینجا متوجه شدید که هم کرایه مسافت از شما گرفته میشود و هم کرایه وقت. با این حال، برخی مناطق کرایه های بیشتری میگیرند که راننده به صورت دستی آن ها را وارد تاکسی متر میکند. متداولترین نوع از این کرایه ها، کرایه ورودی است. همانطور که پیشتر گفتیم، ورودی تاکسی در شهر نیویورک 2.50 دلار است. اگر بین ساعت های 4 تا 8 شب سوار تاکسی بشوید، 1 دلار بیشتر از شما گرفته خواهد شد. از ساعت 8 شب به بعد هم 50 سنت دیگر به کرایه شما اضافه خواهد شد. علاوه بر این، پرداخت هرگونه عوارض هم بر عهده مسافر است و برای هر بار تاکسی سواری، 50 سنت هم به عنوان مالیات گرفته میشود. البته شهرداری فقط مبلغ کرایه را در محدوده شهر تعیین میکند. به زبان ساده، اگر از راننده تاکسی بخواهید از شهر خارج بشود، کرایه شما طور دیگری محاسبه خواهد شد. برای مثال اگر بخواهید با تاکسی از نیویورک به فرودگاه نیوآرک بروید، کرایه شما طبق تعرفه 3 محاسبه خواهد شد: کرایه عادی زمان و مسافت پیموده شده، به علاوه 15 دلار کرایه اضافی. تاکسی های نیویورک برای مسافر اضافی کرایه دریافت نمیکنند ولی تاکسی های واشنگتن بابت هر نفر اضافه 1.5 دلار از شما کرایه میگیرند. در واشنگتن اگر راننده مجبور بشود بیشتر از یک چمدان را جا به جا کند، 50 سنت از مسافر میگیرد. در بسیاری از شهرها، تاکسی ها موظفند برچسب قیمت ها را روی بدنه تاکسی بچسبانند، به این ترتیب مسافرها از تعرفه ها با خبر خواهند بود. البته این امر باعث نمیشود راننده های انگشت شماری پیدا نشوند که مسافرها را سر کیسه نکنند، به خصوص مسافرهای غریبی که منطقه را خوب نمیشناسند.
یکی از مزایای تاکسی متر این است که کرایه را دقیق اندازهگیری میکند. البته این بدان معنا نیست که راهی برای سر کیسه کردن مسافران وجود ندارد. اکثر راننده های تاکسی چنین کاری نمیکنند ولی بهتر است در صورت مواجهه با یک راننده متخلف بدانید چکار باید بکنید. راننده های شیاد از مسیر طولانیتری شما را به مقصد میرسانند و به این ترتیب کرایه بیشتری از شما میگیرند. ممکن است راننده از مسیر غیر مستقیمی برود یا شما را دایره وار بچرخاند. این ترفند فقط در مورد مسافران غریبی کارگر میافتد که شهر را بلد نیستند. اگر عازم سفر هستید، یک نقشه در دستتان باشد و راه هایی که مستقیم به مقصد مورد نظرتان ختم میشوند را بشناسید. حتی میتوانید اپلیکشن هایی برای تلفن هوشمندتان دانلود کنید که مسیرهای نزدیکتر را نشان میدهند و کرایه را هم محاسبه میکنند. ممکن است راننده های شیاد علاوه بر این که شما را دور سرتان بچرخانند، کلک های دیگری هم بزنند. شاید کرایه اضافی برایتان شارژ کنند یا تعرفهای را فعال کنند که خرج بیشتری روی دستتان میگذارد. بهتر است تعرفه کرایه های شهری که به آن سفر میکنید را داشته باشید و مطمئن بشوید که راننده هم راه را درست میرود. تاکسی متر همه چیز را بیطرفانه محاسبه میکند تا نه سیخ بسوزد نه کباب. وقتی چشمتان به نمایشگر تاکسی متر باشد و حق و حقوق خودتان را هم بدانید، جای هیچ گونه نگرانی نیست.