قرار است طی هفته جاری دو شرکت خودروساز پژو و رنو به همراه هیاتی اقتصادی شامل 110 شرکت فرانسوی در ایران حضور یابند تا از نزدیک به بررسی زمینههای سرمایهگذاری در کشورمان بپردازند. سفر نمایندگان پژو و رنو به ایران در حالی است که یکی از این دو همسفر مدت ها است سکوت اختیار کرده، به طوری که پژو مسافر ساکت این کاروان اقتصادی به ایران است. سکوت پژو در رابطه با آمدنش به ایران یا چگونگی همکاری این شرکت به دنبال از سرگیری دوباره مناسبات در حالی است که رنو از هر فرصتی برای اظهار نظر در رابطه با فعالیت دوباره و ازسرگیری تولید محصولات این شرکت در ایران استفاده میکند. بهاین ترتیب اعلام آمادگی رنو برای حضوری پررنگ در ایران بعد از لغو تحریمها آغاز شد و در حاشیه اجلاس داووس از سوی کارلوس گوسن مدیرعامل این شرکت ادامه پیدا کرد و نهایتا ژیل نرمان رئیس منطقهای رنو ادامه دهنده این اظهارنظرها بود. بر همین اساس مدیر منطقهای رنو به تازگی اعلام کرده است طبق پیشبینی این خودروساز تولید خودورهایش در ایران با شروع صادرات قطعه این شرکت، در نیمه نخست سالجاری میلادی افزایش پیدا خواهد کرد.
رنو در حالی پنجرهای از فرصتها را به سوی ایران باز میبیند که مشخص نیست، پژو برای همکاری با شریک قدیمی خود چه برنامهای در سر دارد. به این ترتیب هرچند تولید محصولات رنو در ایران با افت تولید شدیدی مواجه شده بود، اما به نظر میرسد با از سرگیری صادرات قطعات این شرکت به ایران، طی نیمه ابتدایی سال آینده شاهد رشد تولید محصولات این شرکت در ایران خواهیم بود. رشد توليد محصولات رنو در ایران در حالی است که تا قبل از اعمال تحریمهای غرب علیه ایران، محصولات پژو سهم بیشتری را نسبت به رنو در بازار ایران داشت. اما آیا رنو جایگزین پژو در ایران خواهد شد یا این دو در کنار یکدیگر در ایران حضور خواهند داشت؟ این سوالی است که بعد از سکوت ممتد پژو و ابراز تمایل رنو برای حضور در ایران مطرح میشود. البته ابراز تمایل رنو برای حضور در ایران به زمان بعد از لغو تحریمها محدود نمیشود. زمانیکه پژو تحت فشارهای غرب، بهویژه شریک آمریکاییاش به ناچار به همکاری خود با صنعت خودروی ایران پایان داد، رنو همچنان در بازار ایران حضور داشت و به هر ترتیب صحنه را از حضورش خالی نکرد. حتی در شرایطی که تولیدات این شرکت در ایران بهدلیل مشکلاتی مانند صادرات قطعه به ایران یا نقل و انتقالات مالی با افت شدیدی مواجه شده بود، رنو ایران را پایگاه صادرات محصولات خود در خاورمیانه معرفی کرد. هرچند بهدلیل مشکلات ذکر شده ایران تاکنون به پایگاه صادراتی رنو در منطقه تبدیل نشده است و حتی تولیداتش در ایران به مرز صفر نیز رسید، اما از این ماجرا میتوان اینگونه برداشت کرد که رنو حتی در بدترین شرایط نیز قصد داشته حضورش در ایران را تثبیت کند.
ابراز تمایل گاه و بیگاه رنو برای حضور در ایران، حتی از جانب نفر اول این شرکت، از نظر کارشناسان خیلی عجیب نیست زیرا این شرکت طی سالهای گذشته سرمایهگذاریهایی در ایران داشته است. به عقیده کارشناسان دلیل اصلی سکوت پژو و ابراز تمایل رنو برای حضور در ایران این است که پژو سرمایهای را وارد ایران نکرده است که حالا نگران آن باشد، درست عکس رنو. محمد رضا نجفی منش، عضو هیاتمدیره انجمن قطعه سازان در رابطه با این موضوع به دنیای اقتصاد میگوید: رنو بر خلاف دیگران حتی در بدترین شرایط نیز هیچ گاه ایران را ترک نکرد. او در ادامه با اشاره به این موضوع که دلیل اصلی کاهش تولیدات رنو محدودیت در نقل و انتقال پول بود، میگوید: اگر ما میتوانستیم نقل و انتقال پول به رنو را بدون دردسر انجام دهیم، تولیدات رنو در ایران تا این حد کاهش پیدا نمیکرد زیرا آنها حاضر به فروش قطعاتشان به ایران بودند. نجفی منش در میان صحبتهایش به این نکته نیز اشاره میکند که رفتن پژو از ایران به خواست خودش نبوده و در واقع پژو تسلیم فشارهای غرب و خواست کشورش شده است. او به این نکته نیز اشاره میکند که بعد از رفتن پیکان از صنعت خودرو، پژو سهم زیادی در حرکت دادن زنجیره خودروسازی ایران به سمت تکنولوژی روز دنیا داشته و همکاریهای فنی زیادی با خودروسازان داشته است. به عقیده نجفی منش رنو در حالی تمایل زیادی برای بازگشت به ایران دارد که سرمایهگذاریهایی در ایران داشته و در کنار این موضوع در حال توسعه محصولات خود نیز است.
اما با توجه به اینکه سهم بازار پژو در ایران نسبت به رنو بسیار وسیعتر است و از طرفی رنو تمایل زیادی برای حضور بیشتر در بازار ایران دارد، آیا این دو شرکت رقیبی برای یکدیگر برای حضور در ایران خواهند بود؟ آیا به واسطه این رقابت احتمالی، پژو استراتژی خود را به سمت سرمایهگذاری در ایران تغییر خواهد داد؟ سعید لیلاز، کارشناس مسائل اقتصادی در رابطه با سوال مطرح شده عقیده دارد، نمیتوان بر اساس اظهارنظرهایی که بیان میشوند به این نتیجه رسید که شرکتی در ایران حضور پررنگتری خواهد داشت یا خیر. لیلاز میگوید: اینکه مدیرعامل شرکتی برنامههای آیندهاش را اعلام کند و دیگری اعلام نکند، نمیتواند به تنهایی به معنای پیشرفت یا عدم پیشرفت حضور یکی از آنها در ایران باشد. او در توضیح بیشتر میگوید: درست است که پژو تاکنون صحبتی را برای حضور در ایران مطرح نکرده است اما پژو سهم بیشتری از بازار ایران دارد و منطقا برای بازگشت به ایران آمادگی دارد، نوع حضور پژو در ایران نیز به استراتژی مدیران این شرکت بستگی دارد، اینکه وارد ایران شود یا همکاری شان مانند قبل در قالب فروش ادامه داشته باشد. به عقیده لیلاز هر دو شرکت رنو و پژو زمینههای پیشرفت و رقابت در ایران را دارند، شاید نوع فعالیت آنها متفاوت باشد اما به هر حال هر کدام از آنها به واسطه پایگاههایی که در ایران دارند میتوانند، به فعالیت خود در ایران ادامه دهند. این کارشناس مسائل اقتصادی رقابت در صنعت خودروی ایران را به رنو و پژو محدود نمیداند و عقیده دارد سیلی از خودروسازان کوچک و بزرگ در حال سرازیر شدن به زنجیره خودروسازی ایران هستند که میتوانند، فضای تولید خودرو را بسیار رقابتیتر از قبل کنند.