علیرغم گذشت بیش از یک ماه از تاریخ انقضای قانون منع واردات خودروهای خارجی به بازار ایران، تأخیر در تصویب آیین نامه واردات خودرو بیش از حد به طول انجامیده است. بسیاری از خریداران و فروشندگان به معنی واقعی کلمه منتظر و معطل تصویب آیین نامه نهایی هستند. ولی علیرغم وعده‌های مختلف از سوی نهادهای ارشد، هنوز تاریخ دقیقی برای تعیین تکلیف واردات خودرو اعلام نشده است.

تأخیر در تصویب آیین نامه واردات خودرو باعث شده شایعات متعددی در فضای خبری منتشر شود. طبق یکی از این شایعات، هیأت دولت هنوز در مورد چگونگی ازسرگیری واردات خودرو به توافق نرسیده و واردات خودرو به کما رفته است.

علیرغم دستور رئیس‌جمهور و ابلاغ قانون ساماندهی صنعت خودرو به دولت از سوی مجلس، ظاهرا عدم اتفاق‌نظر در مورد واردات خودرو به حدی جدی است که با گذشت بیش از یک ماه، هنوز زمان مشخصی برای ابلاغ آیین نامه مشخص نشده است. با توجه به شایعات و گزارش‌های مختلف، دو سناریوی محتمل وجود دارد که آن‌ها را در ادامه مورد بررسی قرار می‌دهیم.

سناریوی اول درباره تأخیر در تصویب آیین نامه واردات خودرو به داستان قدیمی دست‌های پشت پرده برای اضافه کردن محدودیت‌های بیشتر در بندهای آیین نامه اشاره می‌کند. واردات خودرو بیش از ۳ سال منع بود و در این برهه زمانی، دو خودروساز اصلی سایپا و ایران‌خودرو عملا بازار ایران را در دست گرفته بودند. گفته می‌شود دیرکرد در ابلاغ آیین نامه، به چانه‌زنی گروه‌های خاص برای ایجاد محدودیت‌های بیشتر در واردات خودرو مربوط می‌شود. به بیان بهتر، دست‌های پشت پرده به بهانه حمایت از تولیدات داخلی، به دنبال امتیازگیری و محدود کردن واردات خودرو هستند. گذشته از انحصارطلب‌ها، عده‌ای هم به هر دلیلی خواهان بی‌اثر نشان دادن ازسرگیری واردات هستند و به طور مستقیم روی روند تصویب آیین نامه تأثیر منفی می‌گذارند.

سناریوی دوم برای تأخیر در تصویب آیین نامه واردات خودرو نشان می‌دهد واردات خودرو به دلایل نامشخص به حالت کما رفته است. ریشه این سناریو به وضعیت نامطلوب و آینده تاریک برجام بازمی‌گردد و توجیه اصلی آن، عدم توانایی دولت در تأمین ارز واردات خودرو است. با توجه به توقف مذاکرات برجام و آینده نامشخص، به نظر می‌رسد دولت تحت تأثیر مخالفان سرسخت واردات خودرو، رویه‌ای محتاطانه در تدوین آیین نامه در پیش گرفته و عجله‌ای در اعطای آن به مجلس ندارد.

بنابراین فعلا باید منتظر ماند و دید که کدام سناریو درست از آب درمی‌آید. بدون شک هیچ‌یک از این سناریوها به نفع صنعت خودرو و جیب مردم نیست و امیدواریم واردات طبق وعده‌های وزیر صمت، با محدودیت‌های معقولانه آزاد شود.