ز سال گذشته و پیش از آغاز رسمی تحریم ها در صنعت خودرو، این صنعت پیشران با موانع و محدودیت هایی مواجه شد که تا به امروز و با گذشت نزدیک به یک سال هنوز نتوانسته خود را با آن ها سازگار کند به طوری که در کنار تعهدات باقی مانده خود به خریداران خودرو، شاهد تولید نصفه و نیمه خودروها و خوابیدن آن ها در کف پارکینگ های خودروسازان هستیم.
در چنین شرایطی دولت و مجلس در کنار هم در تلاش برای کاهش اثرات محدودیت های ایجاد شده هستند به طوری که چندی پیش رامین نورقلی پور، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به جلسه خودروسازان و برخی از نمایندگان از تلاش مجلس برای فراهم ساختن زمینه های لازم جهت رونق تولید یاد کرد و گفت: مشکلاتی که امروز صنعت خودرو با آن دست به گریبان شده تنها به خود صنعت مرتبط نیست بلکه مسائل بیرون از صنعت نیز در پیدایش این مشکلات دخیل بوده اند که مشکلات پولی و مالی و محدودیت های بین المللی که بر اثر تحریم به وجود آمدند را باید از جمله این مسائل دانست که شرایط تقریبا نا متعادلی را برای صنعت خودروسازی رقم زده است.
وی با بیان اینکه ما در کنار خودروسازی کشور قرار داریم و تمام تلاش خود را برای کاهش محدودیت ها انجام خواهیم داد، اظهار کرده که مهمترین اقدام مجلس و دولت در شرایط کنونی به کار گرفتن تمام تلاش خود برای تامین نهاده ها و مواداولیه است تا این روند طبق روال عادی جریان داشته باشد. در این میان هرچند محدودیت هایی در انتقال پول در سطح بین المللی وجود دارد که بر تولید و عرضه خودرو اثر گذار است اما امیدواریم این نوسانات به حداقل ممکن برسد.
سعید مدنی، کارشناس صنعت خودرو در گفت و گو با خبرنگار با اشاره به محدودیت های بین المللی ایجاد شده برای خودروسازان معتقد است که این محدودیت ها در صورت پیش بینی درست شرایط و همچنین دپوی محصولات می توانست اثربخشی کمتری داشته باشد اما در حال حاضر مشکلات خودروسازان بیشتر عامل بیرونی دارد و به عملکرد آن ها مربوط نمی شود .او در عین حال نیز تاکید می کند در شرایطی که خودروسازان با چنین محدودیت هایی مواجه هستند، باید برنامه ریزی اقتصادی شرکت ها، بنگاه های بزرگ اقتصادی و همچنین دولت مبتنی بر جنگ اقتصادی باشد.
وی می افزاید: اگر مدیران شرکت های خودروساز که از ثبات مدیریتی بالاتری برخوردار هستند، در شرایطی که همه امور عادی بود اقدام به ذخیره سازی قطعات می کردند چنین موانعی به وجود نمی آمد چرا که تجربه نشان داده تحریم ها در بازه های زمانی مختلف هرچند با مذاکره رفع شده اما دوباره اعمال شده است. بنابراین با ذخیره سازی 6 یا 8 ماهه قطعات حساس وارداتی، با وجود تورم موجود امکان تداوم تولید وجود داشت.
این کارشناس صنعت خودرو با بیان این که قطعاتی که در حال حاضر با چالش کمبود مواجه هستند در ردیف قطعات حساس و وارداتی قرار دارند، تصریح می کند: این قطعات که در حال حاضر شامل ایربگ، ECU و قطعات الکتریکی است در کل 10 درصد از قیمت یک خودرو را شامل می شود بنابراین در زمانی که ارز ارزان در اختیار خودروسازان بود باید به دلیل حساس بودن این قطعات و نقش آن ها در تولید خودرو، نسبت به ذخیره سازی اقدام می شد.
مدنی اظهار می کند: بخشی از مشکلات فعلی صنعت خودرو به تحریم ها و مشکلات خارجی بر میگردد و اگر تصمیم هایی که نهادهای اجرایی برای حل مشکلات صنعت خودرو می گیرند، به موقع وارد فاز اجرایی می شد نتیجه بخش بود چرا که برای هر مشکلی باید به موقع و بر اساس معیارهای جنگ اقتصادی تصمیم گیری کرد تا نتیجه بخش باشد.
وی با بیان این که یکی از مشکلاتی که خودروسازان و سایر صنایع با آن مواجه هستند، حمایت از صنعت و تلاش برای خودکفایی در زمانی است که دچار مشکل و محدودیتی هستیم، می گوید: تلاش برای رسیدن به فناوری های پیشرفته بومی و رفع چالش ها و محدودیت های ناشی از تحریم ها، در زمان افزایش قیمت نفت و یا در زمانی که کشور به لحاظ درآمدهای نفتی در وضعیت مساعدی به سر می برد، به فراموشی سپرده می شود و نگاهی به گذشته نشان می دهد که همزمان با کاهش قیمت نفت و یا زمانی که فروش به حداقل می رسید کشور با برنامه ریزی درست تری اداره می شد زیرا به خودمان اتکا می کردیم اما به محض افزایش قیمت نفت و وارد شدن درآمد آن به بودجه کشور شاهد افزایش نابسامانی ها، واردات غیرمنطقی و رانت ها بودیم .
مدیرعامل سابق گروه خودروسازی سایپا با تاکید بر این که باید بتوانیم با یک فرایند ثابت روند توسعه را ادامه دهیم، می افزاید: این روند که از آن به عنوان توسعه پایدار یاد می شود در هیچ برنامه توسعه ای دیده نشده و به محض بهبود اوضاع همه چیز فراموش شده این در حالیست که صنعت خودروسازی، صنعت پیچیده ای است و تاثیرات بیرونی اثر چشمگیری بر روی آن دارد و در این شرایط کاری که باید در صنعت خودرو انجام شود اینست که اگر خواستار دستیابی به صنایع نوین و های تک هستیم با تکیه بر توان نخبگان داخلی و با تحقیقات انجام شده نسبت به تولید در تیراژ بالا اقدام کنیم و به توان یک گروه تکنولوژیست که متد تولید انبوه را تدوین می کنند اعتماد کرده و نسبت به تجاری سازی آن اقدام کنیم.
مدنی یادآور شد: در این میان باید دغدغه قطعه سازان کوچک و بزرگ را درک کنیم زیرا در شرایطی که آن ها با چالش نقدینگی و محدودیت های بین المللی مواجه هستند برای ادامه تولید تلاش می کنند.
روزانه گزارش های متعددی از مشکلات خودروسازان در فرایند تولید که ناشی از محدودیت های بین المللی ایجاد شده بر اثر تحریم ها است را می شنویم. اظهاراتی که هرچند نشان از روزهای سخت صنعت خودرو دارد اما با برداشتن قدم های محکم در مسیر داخلی سازی، آینده این صنعت را تضمین می کند. هرچند برخی معتقدند این اقدامات باید در زمان مقتضی تری انجام می شد اما با این حال خودروسازان معتقدند این محدودیت ها که آن ها را در انجام تعهدات خود نسبت به خریداران بدقول کرده و در عین حال روزهای سختی را برای آن ها رقم زده، درهای بیشتری را به روی صنعت خودرو باز خواهد کرد.