در هفته های اخیر وزیر صمت و فعالان بخش صنعت خودرو و حتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با نشست های هم اندیشی برای چالش های این صنعت جلسات متعددی داشته اند و از دل این جلسات خبرهایی حاکی از افزایش تولید و کاهش قیمت خودرو پدید آمد.
به زعم وزیر صنعت و نمایندگان مجلس با رفع مشکل تامین قطعه خودروسازان تولید بهبود پیدا خواهد کرد و به طور طبیعی قیمت خودرو روز به روز کاهش می یابد علاوه بر آن کارشناسان معتقدند با اعمال قیمت کارخانه به میزان 5 درصد کمتر از حاشیه بازار معقول خواهد بود و در دراز مدت می تواند موجب تعدیل قیمت ها شود.
اما به نظر نمی رسد که چالش صنعت خودرو تنها در بخش تولید و قیمت گذاری به همین سادگی باشد. اتفاقات زیادی از ابتدای سال جاری افتاده و از طرفی چندین سال است که قیمت دستوری و سرکوب قیمت ها خودروسازان را با مشکل مواجه کرده و با بالارفتن هزینه های تولید نمی توان امیدوار بود که صرفا با رفع تامین قطعات و اعمال قیمت دستوری در کوتاه مدت همه چیز به روال عادی خود بازگردد.
سعید مدنی مدیراسبق سایپا در این زمینه چندی پیش به خبرنگار خودروکار گفته بود که با توجه به ثابت نگاه داشته شدن قیمت خودرو به مدت طولانی، مردم نیز به امید آنکه قیمتها افزایش نخواهد یافت خریدی انجام نمیدهند و زمانی اقدام به خرید می کنند که قیمت ها در حال افزایش است.
وی معتقد است که نظام قیمت گذاری نیز موجب شده خودرویی که می توانست در بازار با قیمت 24 میلیون تومان به فروش برسد و موجب سود دهی خودروسازان شود امروز با قیمت 35 میلیون تومان در بازار آزاد معامله شود، که قطعا خودروسازان در این فرآیند در حاشیه زیان خواهند بود.
این نکته حائز اهمیت است که دو خودروساز بزرگ کشور در حال حاضر قطعات مورد نیاز خود را که سال گذشته با دلار 3000 تومانی خریداری می کردند با ارز 9000 تومانی تامین می کنند و خودرویی مثل پراید که گفته می شود صد در صد داخلی سازی شده است با توجه به عدم ضرورت داخلی سازی کردن برخی قطعات، چیزی در حدود 1500 دلار برای سایپا ارزبری دارد. با یک حساب سرانگشتی خودروسازان جدا از سایر هزینه نهاده های تولید، مبلغ 9 میلیون تومان بابت هزینه ارزبری پرداخت میکنند و می توان گفت که در شرایط فعلی خودروسازان قطعات خود را به 3 برابر قیمت خریداری می کنند.
حال با فرض اینکه با دور زدن تحریم ها قطعات مورد نیاز هم تامین شود ارزبری زیاد موجب بالارفتن هزینه تمام شده خودرو خواهد شد و در نتیجه قیمت های فعلی کارخانه اصلا منطقی نیست. اینکه گفته می شود با افزایش تولید قیمت ها کاهش می یابد براساس یک اصل اقتصادی کاملا درست است اما انتشار این خبر مردم را به بازگشت قیمت های سال گذشته امیدوار می کند و همین امر موجب کاهش تقاضا خواهد شد و در نتیجه مجددا چرخه صنعت خودرو در زنجیره نهایی یعنی فروش به مشکل خواهد خورد.