از سال گذشته تاکنون صحبت اجرای استانداردهای خودرویی از 55 به 63 مورد مطرح و مقرر شد تا دی ماه 97 خودروهای تولید داخل خود را به استاندارد تعیین شده از سوی سازمان ملی استاندارد برسانند. اما در نیمه اول امسال ناگهان استانداردهای 85 مطرح و اجرای آن زودتر از موعد مقرر اجرایی شد، به گونه ای که نیره پپروز بخت- رییس سازمان ملی استاندارد اجرای آن ها را اجباری اعلام کرد.
حال فارغ از زمان و نحوه اجرای این استانداردها برای مدل های خودرویی داخلی و وارداتی، وجود استانداردهای کیفی سوخت میان استانداردهای خودرویی خودنمایی می کند، که البته اجرای آن مستلزم همکاری سازمان های مربوطه است. به گونه ای که باید در کنار بهبود کیفیت بنزین، کاتالیست خودروها و خودروسازی نیز به کمک این استانداردها بیایند، نه اینکه یک بخش جور سایر بخش ها را به دوش بکشد.
بر همین اساس، از میان استانداردهای 85 گانه، سه مورد به استانداردها به سوخت اختصاص دارد که باید در کنار عرضه بنزین یورو 5 اجرایی شود، که البته به گفته کارشناسان و حتی مسئولان دولتی، هنوز اجرای این بندها در کشور امکان پذیر نیست، زیرا هنوز زیرساخت های بنزین یورو5 در کشور فراهم نشده است.
بندهای 47، 48 و 85 مربوط به بنزین و ارتقا کیفیت 85 گانه خودرویی، «معیار مصرف سوخت خودروهای بنزینی، دیزل و دوگانه سوز» بر اساس تجدید نظر سوم، «معیار مصرف سوخت موتورهای دیزل» بر اساس تجدید نظر دوم و«الزامات نصب مجموعه قطعات گازسوزخودرو CNG» بر اساس تجدید نظر دوم عنوان شده است.
حال کمتر از یک ماه به پایان سال 96 باقی مانده و محسن صالحی نیا- معاون وزیر صنعت معدن و تجارت در جمع خبرنگاران اعلام کرده که باید برخی از استانداردها که از جمله آن ها افزایش کیفیت سوخت است، تعدیل شود! این صحبت ها در حالی اعلام شده است که برخی خودروها در دی ماه امسال با توقف خط تولید مواجه شدند و هنوز کیفیت بنزین یورو 4 نیز در سراسر کشور اجرایی نشده است. حالا چگونه است که استانداردهای نامطلوبی همچون عرضه بنزین با کیفیت نه چندان قابل قبول، بازهم مهلت گرفته است؟
البته شب گذشته نیز نیره پیروز بخت-رییس سازمان ملی استاندارد ایران بر اجرای به موقع این استانداردها تاکید کرد و گفت که سازمان ملی استاندارد همچنان بر موضع خویش درباره زمان بندی اجرای استانداردهای خودرویی تاکید دارد و براساس مصوبه شورای سیاستگذاری خودرو، تمامی واردکنندگان و تولیدکنندگان موظف به اجرای استانداردهای مذکور طبق جدول زمان بندی اعلام شده از سوی سازمان ملی استاندارد هستند.
کیفیت بنزین خارج از توجه مسئولین
حال این پرسش مطرح است که چرا با وجود تاکید سازمان استاندارد مبنی بر اجرای استانداردهای 85 گانه، بازهم وزارت صنعت از مهلت دوباره خبرداده و اکنون کیفیت بنزین در بلاتکلیفی به سر می برد؟
ناصر رییسی فرد- رییس انجمن صنفی جایگاه داران سوخت در همین زمینه میگوید: «ناهماهنگی میان سازمانهای مرتبط به ویژه سازمان های فعال در حوزه خدمات شهری، آنگونه که باید نیست و هر یک ساز خود را می زند».
رییسی فرد اظهار می کند:« یکی دیگر از مشکلات در این میان، عدم توجه نمایندگان مجلس به کیفیت بنزین است و باید قیمت های تکلیفی از دوش سوخت برداشته و نرخ بنزین واقعی شود. همچنین همه فعالین در زمینه تولید بنزین، برای بهبود کیفیت و تولید بنزین برند تلاش کنند تا فرآورده هایی مناسب و برای پیشگیری از ایجاد آلایندگی برای هوا تولید شود.»
او می افزاید: « بهتر است نمایندگان مجلس و مسئولان در قیمت گذاری، صادقانه بگویند که افزایش قیمت سوخت به نفع مردم و رفاه اجتماعی است، اما به دلیل نگه داشتن قیمت به صورت تکلیفی، مشکلاتی همچون قاچاق ایجاد می کند».
رییس انجمن صنفی جایگاه داران سوخت ادامه می دهد: « باید توجه شود که نعمتی همچون سوخت از گذشتگان به ارث رسیده و ما نیز باید به بهترین نحو هم مصرف و هم برای آیندگان باقی گذاریم و خودروسازان باید به کمک عرضه کنندگان آیند تا مصرف هر 100 کیلومتر خودروها کنترل شود».
به گفته او، اگر خودروسازان و تولید کنندگان سوخت در کشور با یکدیگر همکاری کنند، اوضاع کیفیت سوخت و آلایندگی هوا تا حد زیادی بهبود می یابد.
ریسی فرد تاکید می کند: « درحال حاضر شرکت ملی پالایش پخش می گوید که فرآورده مناسب و با کیفیت نداریم و خودروساز نیز حرفی دیگر می زند».
رییس انجمن صنفی جایگاه داران سوخت در پاسخ به اینکه برای رسیدن به استاندارد یورو5 چقدر فاصله داریم، اظهار می کند: «برای رسیدن به اجرای استانداردهای یورو 5 فاصله داریم، چرا که هنوز در اجرای بنزین یورو 4 درجا می زنیم».
برخی کارشناسان بر این باورند به دلیل پایین بودن کیفیت تولید، استانداردهای اعلام شده طی مدتی به استانداردهای بسیار پایین تر کاهش می یابند، این در حالی است که خودروهای صفر کیلومتر تولید داخل تا 5 سال از دریافت معاینه فنی معاف هستند اما طی مدتی کمتر از این از چرخه استاندارد آلایندگی خارج می شوند.
حال در آستانه آغاز سال جدید به نظر می رسد وعده های دولت در زمینه سوخت و کیفیت بنزین، دود شده و برای رسیدن به کیفیت مطلوب به زمان بیشتری نیاز است، زیرا آنچه مبرهن است، فرصت هایی بی شائبه ای است که در اختیار خودروسازان قرار می گیرد تا هر چه بیشتر اوضاع تولید خودرو را به پایین ترین حد ممکن برسانند.