این روزها که قیمت خودرو سر به فلک زده و افکار عمومی، خودروسازان را در این ماجرا مقصر می دانند، فعالان صنعت خودرو به تورم سایر کالاهای مصرفی و غیرمصرفی اشاره کرده و با استناد به آن ها می گویند خودرو چندان هم گران نشده است. یکی از ملاک های این مقایسه، رشد نرخ سکه است، به نحوی که عنوان می کنند تورم بازار خودرو بسیار کم تر از تورم در بازار سکه بوده است. بنابراین نباید افزایش قیمت خودرو را اتفاقی چندان عجیب دانست و آن را ناعادلانه خواند. برای بررسی این ادعا، نگاهی می اندازیم به روند تغییرات قیمت "خودرو" و "سکه" در هشت سال گذشته تا مشخص شود تورم آن ها چه تفاوتی با هم داشته و در هر یک این سال ها، مردم با چند سکه می توانستند خودرو بخرند.
برای این مقایسه، نرخ سکه تمام بهار آزادی (طرح جدید) را در کنار سه خودروی پرطرفدار داخلی (پراید، پژو 405، و پژو 206) مبنا قرار می دهیم و از سال 84 شروع می کنیم؛ در این سال، قیمت هر عدد سکه تمام بهار آزادی طرح جدید حدود 107 هزار تومان بود و نگاهی به جدول قیمت خودروها در سال 84 نشان می دهد خودرویی مانند پراید، تنها حدود هفت میلیون تومان قیمت داشته است و با این حساب، مردم در آن سال می توانستند با پول 66 سکه تمام بهار و یک عدد نیم سکه، صاحب پراید شوند. همچنین در سال 84، پژو 405 قیمتی حدود 12 میلیون تومان داشته که با یک حساب سرانگشتی مشخص می شود قیمت این خودرو با 112 سکه تمام بهار برابری می کرده است. از سوی دیگر، در سال 84 مردم می توانستند با پول 126 سکه تمام بهار، پژو 206 تیپ 6 بخرند.
حالا به سال 85 برویم، سالی که در آن، قیمت هر عدد سکه بهار آزادی طرح جدید با رشد حدودا 36% به 145 هزار تومان رسید. در این سال، قیمت پراید و پژو 405 تغییر بسیار اندکی در مقایسه با سال 84 داشت اما 206 اتومات نزدیک به 700 هزار تومان گران شد. با این حساب، مردم می توانستند در سال 85 با 48 سکه تمام بهار آزادی یک دستگاه پراید بخرند و با حدود 83 سکه، صاحب پژو 405 شوند. هم چنین در این سال، قیمت یک دستگاه پژو 206 تیپ شش برابر بوده با 98 سکه تمام بهار آزادی. در واقع طی سال 85، نرخ سکه صعودی 38 درصدی را تجربه کرده، حال آن که بیش ترین تغییر در قیمت خودروها تنها 5.2 درصد بوده است.
اما در سال 86 نرخ سکه به روند صعودی خود ادامه داده و با رشدی بیش از 19 درصد، به حدود 173 هزار تومان می رسد، در حالی که سه خودرو پراید، پژو 405 و پژو 206 اتومات، به ترتیب، 14.2، 17.5 و 39.5 درصد تورم را نسبت به سال 85 تجربه می کنند؛ بنابراین طی سال 86، بیش ترین تورم در بازار خودرو از بیش ترین تورم در بازار سکه پیشی می گیرد. طی این سال، مردم می توانستند با پول 46 سکه تمام بهار آزادی یک دستگاه پراید خریداری کنند و اگر 35 سکه دیگر روی آن می گذاشتند، می توانستند پژو 405 سوار شوند. هم چنین در سال 86 قیمت یک دستگاه پژو 206 اتومات با 114 سکه برابری می کرده است.
اما در سال 87، سکه و خودرو دو مسیر متفاوت از یکدیگر را طی می کنند، به نحوی که نرخ سکه باز هم 19 درصد افزایش می باید؛ اما پراید و پژو 405 و پژو 206 با ثبات و حتی افت قیمت روبه رو می شوند. جداول موجود نشان می دهد قیمت هر دستگاه پراید در پایان سال 87 تقریبا همان هشت میلیون تومان سال 86 بوده که با این حساب، مردم می توانستند با پول 49 سکه تمام بهار آزادی، صاحب پراید شوند. از سوی دیگر، پژو 405 در پایان سال 87 و نسبت به سال 86، افتی حدودا 500 هزار تومانی را به خود می بیند تا مردم بتوانند با پول 66 سکه تمام بهار و یک عدد نیم سکه، این خودرو را بخرند. هم چنین قیمت پژو 206 تیپ 6 در پایان سال 87 حدود 800 هزار تومان در مقایسه با سال 86 کاهش پیدا می کند و یک حساب سرانگشتی نشان می دهد در آن سال پول یک دستگاه از این خودرو با 91 سکه تمام بهار برابر بوده است.
در سال 88 اما قیمت سه خودرو موردنظر تقریبا ثابت ماند و تورم خاصی را تجربه نکرد، حال آنکه نرخ سکه باز هم 32 درصد بالا می رود و به 270 هزار تومان می رسد. با این حساب، قیمت یک دستگاه پراید در سال 88 با 30 سکه تمام بهار آزادی برابر بوده است. در این سال هم چنین مردم اگر 50 سکه تمام بهار داشتند، می توانستند با فروش آنها یک دستگاه پژو 405 را صاحب شوند. ازآنجاکه قیمت پژو 206 تیپ 6 در سال 88 حدود 18 میلیون و 500 هزار تومان (نیم میلیون کمتر از سال 87 و یک میلیون و 300 هزار تمام پایین تر از قیمت سال 86)، بوده، با 68 سکه تمام بهار و یک نیم سکه، امکان خرید این خودرو وجود داشته است.
سال 89 هم قیمت پراید و پژو 405 و پژو 206 اتومات در حالی تغییراتی اندک را تجربه می کند که نرخ سکه 110 هزار تومان بالا می رود و به 380 هزار تومان می رسد. در این سال مردم می توانستند با پول حاصل از فروش تنها 21 سکه تمام بهار آزادی، یک دستگاه پراید بخرند و اگر 14 سکه تمام و یک نیم سکه روی آن می گذاشتند، توانایی خرید پژو 405 را نیز داشتند. هم چنین در سال 89 امکان خرید یک دستگاه پژو 206 اتومات در ازای فروش 50 سکه تمام بهار آزادی، وجود داشته است. و اما سال 90؛ سالی که سرآغازی بود برای رشد قیمت خودرو؛ در همین سال قیمت پراید به 10 میلیون تومان رسید و پژو 206 خودرویی 25 میلیونی لقب گرفت و پژو 405 نیز یک میلیون تومان نسبت به سال 89 گران شد تا مردم بهت زده شوند و قدرت خریدشان در بازار خودرو افتی قابل توجه را تجربه کند.
از آن سو البته سکه هم بیکار ننشست و صعودی وحشتناک را تجربه کرد و قیمت آن از 380 هزار تومان سال 89 به تدریج به 900 هزار تومان در پایان سال 90 رسید؛ یعنی رشدی حدودا 137 درصدی. با این شرایط، مردم می توانستند با فروش تنها 11 سکه تمام بهار آزادی صاحب یک دستگاه پراید هاچ بک شوند. برای خرید پژو 405 هم، فروش فقط و فقط 16 سکه کافی بود و مردم اگر تنها هشت سکه دیگر روی آن می گذاشتند، می توانستند یک دستگاه پژو 206 اتومات را خریداری کنند. در پایان سال 90، قیمت پژو 206 اتومات به 25 میلیون تومان رسید و 405 هم خودرویی 14 میلیون و 500 هزار تومانی در آن سال به شمار می رفت. در واقع پراید و پژو 405 و پژو 206 اتومات، به ترتیب 25، 7.5، و 35 درصدی در سال 90 و نسبت به سال 89 تجربه کردند که در مقایسه با رشد 137 درصدی سکه تمام بهار آزادی، نسبتا اندک به حساب می آید. روند صعودی قیمت خودرو و البته سکه، در سال 91 نیز با شدت بیش تری ادامه یافت و در همین سال بود که نرخ سکه از یک میلیون تومان هم عبور کرد و خودروهای داخلی قیمت هایی خارج از تصور را به خود دیدند. سال 91 مصادف بود با آغاز روند نزولی تیراژ خودروهای داخلی و به تبع آن، رشد شدید قیمت ها؛ تا جایی که پراید از 15 میلیون تومان هم گذشت و پژو 405 نیز از 25 میلیون تومان رد شد. پژو 206 اتومات هم روی پراید و 405 را سفید کرد و قیمت آن به بالای 50 میلیون تومان رسید. به عبارت بهتر، پراید 80 درصد نسبت به سال 90 گران شده بود و پژو 405 و 206 اتومات نیز تورمی به ترتیب 80 و 100 درصدی را به خود می دیدند.
البته سکه تمام بهار آزادی نیز حالا دیگر یک میلیون و 350 هزار تومان قیمت داشت که از رشد 50 درصدی آن نسبت به سال 90 حکایت می کرد. با این شرایط، مردم در سال 90 می توانستند با پول 14 سکه تمام بهار آزادی صاحب یک دستگاه پراید شوند یا پنج سکه دیگر روی آن بگذارند و پژو 405 بخرند. هم چنین اگر کسی تنها 37 سکه تمام بهار داشت، می توانست با فروش آنها راهی بازار خودرو شده یک دستگاه پژو 206 اتومات خریداری کند. حالا هم که در اواسط سال 92 قرار داریم، نرخ سکه در مقایسه با سال 91 کاهش قابل توجهی را (21 درصد) به خود می بیند، اما قیمت خودروهای مورد بررسی، افت خاصی را تجربه نکرده است. در حال حاضر می توان با پول 17 سکه تمام بهار صاحب پراید شد و با فروش حدود 26 سکه تمام، پژو 405 خرید. برای سوار شدن پژو 206 اتومات هم باید 48 سکه تمام بهار را فروخت.
با کلیک بر روی تصویر زیر و عضویت در صفحه فیس بوک 1Car، مطالب متنوع سایت را دنبال کنید.
