تاسفانه سالیان سال است که هیچ مسئولی که در عرصه صنعتی و یا اقتصادی مسئولیتی دارد به این جوابی نمی دهد.
معاون وزیر اسبق صنعت گفت، چرا پژو که از سال۹۱ همکاری با ایران را قطع و شرکت ایران خودرو را ۳ سال بدون قطعات کافی به حال خود رها کرد که نتیجه آن کاهش فروش و افت شدید کیفیت قطعات بود، در آستانه بازگشت پیروزمندانه به بازار انحصاری ایران قرار گرفته است؟
امیررضا واعظی آشتیانی معاون اسبق وزیر صنعت، معدن و تجارت در این باره گفت: در ابتدا ما باید تکلیف صنعت خودرو را مشخص کنیم؛ یعنی ما تولید کننده هستیم یا مونتاژ کننده و متاسفانه سالیان سال است که هیچ مسئولی که در عرصه صنعتی و یا اقتصادی مسئولیتی دارد به این جوابی نمی دهد.
وی گفت: اگر ما تولید کننده هستیم چرا بعد از پنج دهه هنوز خودروهایی غیرکیفی تولید می کنیم، که با شرایط استاندارد داخلی خودمان هم مشکل دارند و توانایی صادرات حتی یک درصد از این خودرو ها را هم نداریم. اگر مونتاژ کننده هستیم، چرا محصولاتی را که در این دو دهه اخیر مونتاژ می کنیم توانایی صادرات آنها را نداریم؟ این یک سوال بزرگ است که باید پاسخ بدهند. تا زمانی که به این سوال پاسخی داده نشود ( تولید کننده هستیم یا مونتاژ کننده) تکلیف صنعت خودرو مشخص نمی شود.
معاون اسبق وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: ما وقتی بعد از دو دهه تولید خودرو وارداتی ادعا می کنیم که تازه به خودکفایی رسیده ایم برای تولید داخلیش، این واقعا جای تاسف دارد برای صنعت خودرو سازی و جای تامق دارد برای متولیان امر که در این باره یک تدبیر جدی ببینند. ما اگر مونتاژ کننده ایم با افتخار بگوییم که مونتاژ کننده ایم و و بتوانیم بخش اعظمی از تولیداتمان را صادر کنیم. مشابه این موضوع در ترکیه اتفاق افتاده است. آنها با چند برند اروپایی مرتبط شدند و دارند مونتاژ می کنند و مونتاژشان 21 تا 25 میلیارد دلار صادرات داشته است. پس تکلیف خودرو ساز ترکیه روشن شده است. اگر هم تولید کننده هستیم باید تکلیفمان را با شرکتهایی که علاقمند به همکاری با ایران هستند را روشن کنیم.
وی افزود، در این رابطه چین در سال 1984 با شرکت فولکس واگن قرارداد بست و آنها در چین سرمایه گذاری مشترکی انجام دادند، ضمن اینکه یک شرکت چند ملیتی را تشکیل دادند هم سرمایه هم فناوری و هم الگوی مدیریتی آوردند که با بومی سازی کشور چین به گونه ای عمل شد که امروز چینی ها ادعای تولید 20 میلیون خودرو و صادرات آن به کشورهای خاورمیانه، افریقا و آسیا را دارند. این نشان می دهد که یک استراتژی کلان در بخش تولید، مونتاژ و چگونگی سرمایه گذاری در چین تعریف شده است.
واعظی آشتیانی تاکید کرد، ما نیز باید مد نظر داشته باشیم بحث سرمایه آوردن، فن آوری آوردن و بحث الگوی مدیریتی که ما بتوانیم در کشور بومی سازی کنیم، آیا این اتفاقات می افتد؟ یا اینکه ما می خواهیم شریک تجاری پیدا کنیم که این شریک تجاری هر موقع خواست از دادن تکنولوژی، تسهیلات و انتقال تکنولوژی سر باز بزند که شرکت پژو در این چند سال خلف وعده شان را نشان دادند.
قانون سرمایه گذاری ما مشکل دارد
این کارشناس صنعت گفت، معاون اقتصادی وزیر اقتصاد و دارایی مدعی بود که دولت این آمادگی را دارد قوانین سرمایه گذاری را تغییر دهد، وقتی که ما قوانین‌مان با مشکل مواجه است و هنوز قوانین را اصلاح نکرده ایم، چگونه دم از سرمایه گذاری می زنیم و از کشورهای دیگر از جمله خودروسازها می خواهیم که در ایران سرمایه گذاری کنیم. مقام معظم رهبری هنگامی که داشتند اقتصاد مقاومتی را ابلاغ می فرمودند اشاره داشتند که جاهایی که ما نیازمند اصلاح قانون هستیم مجلس و دولت کمک کنند که اصلاح قانون کنند. چه اصلاح قانون داخلی و چه اصلاح قوانین خارجی که سرمایه گذار خارجی می خواهد بیاید.
وی تاکید کرد، ما باید در رابطه با انتخاب شریک تجاری برای خودروسازها راهی را که در گذشته رفته ایم تکرار نکنیم. برندهای معتبری هستند که ما می توانیم با آنها وارد مذاکره شویم. چرا ما فکرمان را معتوف به پژو و رنو کرده ایم؟ امروزه کشورهایی که دارای تولید خودرو هستند، بیش از 70 درصد تولیدشان صادرات می شود و مابقی در کشورشان تزریق می شود؛ آن هم با سیستم هایی که در آن روشهایی تعریف شده است که با خودروهای فرسوده جایگزین شوند.
وی ادامه داد، اینکه ما با شرکت پژو قرارداد ببندیم تکرار همان رویه های گذشته است و منطقی نیست. شرکتهای پژو و رنو نشان داده اند که شریک قابل اعتمادی نبوده اند؛ حالا چگونه است که ما از یک سوراخ چند بار باید گزیده شویم. پس این مذاکرات چه اتفافی قرار است بیافتد، این نکته حایز اهمیت است. ما باید با برند و شرکتی وارد مذاکره و قرارداد شویم که حسن وفاداری را نشان داده و در عین حال سرمایه آور باشد، فناوری لازم و تکنولوژی انتقال دانش را داشته باشد و بتوانیم با الگوی مدیریت خودمان که بومی سازی شده است این مهم را به سرانجام برسانیم. اینگونه نباشد که ما محصولات آنها را بیاوریم بدون انتقال دانش و تکنولوژی روز و به سمت تولیدات نامرغوبی که نتوانیم نه در داخل از آنها استفاده کنیم و نه قابلیت صادرات داشته باشیم برویم. این کار از بین بردن سرمایه های ملی است.
آیا دست هایی در کار است که این گونه قراردادها بسته می شود؟
معاون اسبق وزارت صنعت در پایان تاکید کرد، خوشبینانه این است که فکر کنیم کسانی که وارد کارهای بازرگانی می شوند آماتور هستند و مسایل حرفه ای را خوب نمی دانند و نگاه عمیق اقتصادی ندارند؛ و نگاهشان صرفا بازرگانی است. بدبیانه هم این است که احتمال هر سوءاستفاده ای می تواند باشد. من فکر می کنم که دستگاههای نظارتی ما ضعیف عمل می کنند و در عین حال این دستگاههای نظارتی، برخی از مسایل را خوب رصد نمی کنند.