اگر بخواهید اطلاعاتی که شمع میتواند در اختیار شما قرار میدهد را بخوانید، باید وضعیت و رنگ نوک آن را مورد بررسی و ارزیابی قرار بدهید. اگر یاد بگیرید چگونه شمع را وارسی کنید و اطلاعات را از روی آن بخوانید، خواهید دانست عملکرد خودرو چگونه است، مشکلات بالقوه را تشخیص خواهید داد و به موقع اقدام خواهید کرد. از طرفی خواهید دانست برای داشتن عملکردی بهتر، چه موقع شمعها را عوض کنید. رنگ قهوهای روشن در نوک شمع نشان دهنده یک موتور سالم است که به خوبی کار میکند و هر رنگ دیگری نشانهای است از این که در سیستم سوخترسانی، احتراق یا خود موتور ایرادی وجود دارد.
نکته اول
روی عایق سرامیکی شمع، دنبال دوده سیاه و تیره بگردید. وجود این دوده که کربن تهنشین شده است نشان میدهد که بنزین زیادی وارد سیلندر میشود و مقداری از آن نمیسوزد. در خودروهای کاربراتوری، آن را به گونهای تنظیم کنید که بنزین به طور کامل بسوزد و روی بدنه سرامیکی یا نوک شمع دودهای باقی نماند.
نکته دوم
ببینید روی بدنه سرامیکی لکهای سفید رنگ وجود دارند یا نه. وجود چنین لکهای نشان دهنده روغنسوزی است. اگر آنها را مشاهده کردید، سوپاپها، رینگها و سیلندر را وارسی کنید تا متوجه علت روغنسوزی بشوید.
نکته سوم
ببینید روی عایق سرامیکی تاولهایی به رنگ سفید یا قهوهای روشن به چشم میخورند یا نه. این امر نشان میدهد که بنزین بسیار کم وارد سیلندر میشود. بار دیگر کاربراتور را تنظیم کنید و اگر مشکل برطرف نشد باید به دنبال یک نشتی در سیستم سوخترسانی بگردید.
نکته چهارم
به دنبال نقطههایی کوچک و سیاه روی نوک شمعها بگردید که میتواند نشانهای از احتراق ناقص باشد. اگر اوضاع وخیم باشد ممکن است عایق سرامیکی شمع ترک بخورد یا تکه تکه بشود. احتراق ناقص میتواند به سوپاپها و پیستون نیز آسیب برساند. اطمینان حاصل کنید شمعی که استفاده میکنید از نظر تحمل دما برای خودرو شما مناسب است و بنزینی که میزنید اکتان مناسبی دارد. بهتر است تسمه تایم را هم چک کنید تا به درستی تنظیم شده باشد.
نکته پنجم
شمع را در دورههای زمانی مشخص عوض کنید. شمعهای کهنه را از روی الکترود آنها میتوان شناخت. الکترود این گونه شمعها گرد هستند و یا به پایین خم میشوند. این امر موجب میشود خاموش بشود و یا هنگام استارت زدن با مشکل روبرو باشد، حتی شمع کهنه باعث میشود مصرف سوخت خودرو نیز بالا برود. اگر شمع کهنه عوض نشود، میتواند به سایر بخشهای سیستم احتراق نیز آسیب برساند.
نکته ششم
ببیند شمعها آب شدهاند یا نه. شمع آب شده میتواند نتیجه به هم خوردن تنظیم تسمه تایم باشد. عوامل دیگری که میتوان به آنها اشاره کرد عبارتند از: وجود مشکل در سوپاپها، کویل، فشار زیاد بر روی اتاقک احتراق و بنزین نامرغوب. از طرفی، ممکن است شمعی که انتخاب کردهاید تحمل دمای کمی دارد و برای موتور خودرو شما مناسب نیست.
نکته هفتم
شمع سالم را تشخیص بدهید. یک شمع سالم هیچ رسوبی ندارد و نقاط آسیبدیده نیز روی آن به چشم نمیخورند. به رنگ شیارهای اطراف بدنه شمع توجه کنید تا متوجه بشوید تحمل گرمای شمع برای موتور شما مناسب است. هرگونه تغییر رنگ در شیارهای پایینی نشان دهنده آن است که تحمل گرمای شمع بیش از حد کم است، یعنی شمع گرما را به سرعت جذب میکند تا احتراق مناسبی صورت بگیرد. اگر تغییر رنگ در قسمتی صورت گرفته باشد که شیارها به بدنه فلزی متصل میشوند، نشان دهنده این است که آستانه تحمل گرما بیش از حد زیاد است. تغییر رنگ ممکن است در قسمتهای برقی شمع نیز رخ بدهد که نشان دهنده ایراد در این قسمتها است.