مقالات خودرو : فنی : کلاچ ( Clutch) (ویدئو)

کلاچ (Clutch)

1Carکلاچ وسیله ای مکانیکی است که برای انتقال نیرو از آن استفاده می شود. این انتقال نیرو در حالت درگیر، از یک قسمت (مولد نیرو) به قسمتی دیگر (دستگاه انتقال نیرو) انجام می شود، اما کلاچ همیشه درگیر نیست و می تواند آزاد باشد. کلاچ ها در هر جایی که کنترل انتقال نیرو و یا حرکت نیاز باشد، کاربرد دارند، چه برای کنترل میزان انتقال نیرو و یا مدت زمان آن. برای مثال، در پیچ گوشتی های الکتریکی میزان نیروی لازمه برای باز کردن پیچ ها توسط کلاچ منتقل می شود و یا در اتومبیل ها کلاچ وظیفه کنترل انتقال نیرو را به چرخ ها دارد.

در ساده ترین حالت وظیفه کلاچ اتصال و قطع ارتباط دو شفت در حال چرخش است. در این حالت یکی از شفت ها معمولا به یک موتور متصل است و شفت دوم وظیفه تامین نیروی لازمه برای انجام کارها را به عهده دارد. کلاچ یا درگیر است و یا آزاد؛ در حالت درگیر، دو شفت را در هم متصل می کند و باعث چرخش آن ها با سرعت مساوی و یا چرخش آن ها با سرعت متفاوت می شود. زمانی که کلاچ آزاد است، شفت ها از هم جدا هستند.

برای تعویض دنده ها باید باید وسیله ای به طور موقت نیرو را از گیربکس آزاد نماید و پس از تعویض دنده مجددا نیرو را برقرار کند. این وظیفه بر عهده سیستم کلاچ اتومبیل است.برای آزاد کردن کلاچ، کاسه ساچمه آزادکننده (بلبرینگ کلاچ) به وسیله پدال به یک طرف رانده می شود. حرکت کاسه ساچمه آزاد کننده باعث می شود که اهرم آزاد کننده مانع از فشار دادن صفحه فشار شده و فنر ها را تحت فشار قرار دهد. و با این کار درگیری کلاچ از بین رفته و کلاچ آزاد می شود. در فیلم ترجمه و زیرنویس شده زیر توسط مجموعه 1Car می توانید، اجزای تشکیل دهنده کلاچ را مشاهده کنید.

/uploads/Clutch.flv

انواع کلاچ

کلاچ های صفحه ای

متداول ترین نوع کلاچ، مدل های صفحه ای هستند که به دلایلی چون سایش کم و هزینه های تعمیر و نگهداری ارزان، استفاده از آن ها بیش از انواع دیگر رایج است.

کلاچ های اتوماتیک

این کلاچ ها دارای ساختاری مشابه با کلاچ های عادی بوده و تنها تفاوت موجود این است که در این کلاچ ها نیروی لازم برای آزاد و نیز درگیر شدن کلاچ از خارج اعمال نشده و در خود سیستم وجود دارد.

کلاچ هیدرولیک یا پنوماتیک

در این کلاچ که خود نوعی از کلاچ اتوماتیک محسوب می شود، نیروی لازم برای آزاد یا درگیر شدن کلاچ به وسیله فشار هیدرولیک یا فشار گاز تامین می شود.

/uploads/Clutch 2.flv