با تعدیل قیمتها و کاهش فاصله کارخانه و بازار، اگر چه افت تقاضای خرید خودرو کاملا مشهود است اما با کاهش نوسانات قیمتی در برابر قیمتهای جدید و بازگشت آرامش به بازار، به نظر میرسد شانس دسترسی مستقیم مصرفکننده واقعی به خودروی صفر کیلومتر افزایش یافته است.
مرحله جدید قرعهکشی خودروسازان از افت شدید تقاضا در بازار حکایت دارد و به نظر میرسد انتظار بازار برای ورود خودروهای وارداتی صفر و کارکرده به جهت عقبنشینی دولت از تعرفهها و امکان ورود خودرو توسط ایرانیان خارج از کشور در کنار تهدیدهای خارجی و کاهش قدرت خرید مردم از مهمترین عوامل کاهش تقاضا در بازار خودرو باشد.
بخش زیادی از متقاضیان در طرحهای فروش پیشین خودروسازان، با انگیزه سرمایهگذاری یا کسب سود از تفاوت قیمت کارخانه و بازار وارد چرخه ثبتنام میشدند اما طبق آمار منتشره در این دور از فروش ایران خودرو، تعداد متقاضیان نسبت به آخرین طرح فروش این شرکت بهشدت کاهش داشته است.
در واقع نکته مهم در این مرحله از ثبتنامها ثبات نسبی بازار آزاد خودرو پس از اعلام قیمتهای جدید کارخانهای و افت تقاضای غیرواقعی با تعدیل قیمتها و کاهش فاصله کارخانه و بازار است که برخلاف سالهای گذشته موجب اخراج دلالان از بازار و کاهش میزان توزیع رانت سیاه در محصولات تولید داخل شده است و عملا فرصت را برای خریداران واقعی فراهم کرده است.
در واقع این جریان باعث شده با وجود کاهش آمار تولید و عرضه بهاری خودروسازان، شانس خرید خودرو در این روزها که بازار معاملات خودرو نیز رکودی است، افزایشی شود و البته یکی از دلایل تغییر رفتار بازار و کاهش فعالیتهای سوداگرانه، سطح قیمتی خودروهاست که فاصله زیادی از توان خرید جامعه گرفته است.
در این شرایط حتی مصرفکنندگان واقعی نیز کمتر سراغ خرید خودرو میروند چرا که با رشد قیمت خودروهای داخلی به بالای نیم میلیارد تومان از یک سو و افت محسوس درآمد خانوارهای طبقه پایین و متوسط جامع از سوی دیگر، افراد دیگر توانایی خرید خودرو ندارند.
در هر حال بازار خودرو ماههاست با نوعی ثبات ظاهری و رکود معاملاتی روبهرو است، موضوعی که به گفته کارشناسان بازار خودرو به دوران جنگ و بعد از آن، هیچ ارتباطی ندارد و به نظر میرسد بسیاری از خریداران و فروشندگان فعلا تصمیمگیری قطعی برای خرید و فروش ندرند و ترجیح میدهند تا روشنشدن وضعیت سیاسی و اقتصادی در کشور منتظر بمانند.
به باور فعالان بازار خودرو، افزایش قیمت کارخانهای محصولات داخلی و واردات محدود خودرو هیچکدام رونقی به بازار خودرو نداده است بلکه با تدوام این شرایط و رکود سنگین حاکم بر بازار معاملات، بسیاری از فعالان این حوزه در آستانه ورشکستگی قرار دارند.
مرور قیمتهای بازار خودرو در روزهای اخیر نشان میدهد با وجود اعلام قیمتهای جدید کارخانهای خودروسازان، نه تنها نوسانی در بازار ایجاد نشده بلکه روند نزولی قیمتها که از شروع آتشبس بین ایران و اسرائیل آغاز شده، همچنان ادامه دارد.
در طول جنگ ۱۲ روزه، با وجود رکود تقاضا، کمی هیجان قیمت در بازار خودرو وجود داشت، اما پس از اعلام آتشبس، منحنی قیمت رفته رفته روندی نزولی به خود گرفت. به طوری که بازار خودرو با وجود برخی تعدیلها در قیمت و کاهش فاصله قیمت کارخانه با نرخ بازار همچنان روزهای آرامی را سپری میکند.
البته به گفته برخی فعالان اقتصادی، ورود به ماه محرم نیز در کاهش تقاضا و به نوعی رکود بازار خودرو تاثیر گذار است. معمولا در محرم و صفر، معاملات در بازار خودرو افت میکند و این موضوع به کمک تثبیت یا حتی کاهش قیمت و تقاضا میآید.
به هر ترتیب این روزها با وجود تعدیل قیمتهای کارخانهای خودروسازان و رکود حاکم بر بازار، نشانههای اولیه از کاهش هیجان و باز شدن فضا برای مصرفکنندگان واقعی حکایت دارد؛ اتفاقی که در صورت تقویت عرضه خودروسازان و تداوم کاهش قیمت خودرو در بازار آزاد، میتواند چراغ سبزی برای مصرف کنندگان واقعی باشد.