رپورتاژ - منظور از استهلاک قطعات خودرو، فرسوده شدن قطعات مصرفی خودرو به مرور زمان به دلیل استفاده زیاد یا نادرست است. لوازم مصرفی خودرو از جمله قطعاتی هستند که به دلیل استفاده نادرست و عدم رعایت اصول نگهداری از آن خیلی زود مستهلک شده و کارایی اولیه را ندارند. زمانی که استهلاک قطعات خودرو بالا میرود زمان آن است که برخی از قطعات پرمصرف خودرو تعمیر یا تعویض شوند.
خودروی کیا اپتیما از جمله خودروهای 4 سیلندر سدان سایز متوسط است و همانند سایر مدلهای مشابه کرهای هیوندا و کیا استهلاک موتور بالایی دارد. این خودرو در مقایسه با مدلهای دیگر کم مصرف و کم استهلاک محسوب میشود اما قطعات تمامی خودروها به مرور زمان مستهلک شده و پیش از آن که به سایر قطعات داخلی خودرو آسیب برسانند بایستی عوض شوند. در این بخش میخواهیم پراستهلاکترین قطعات خودرو کیا اپتیما را نام ببریم:
اویل پمپ
اویل پمپ یکی از قطعات پرمصرف خودرو کیا اپتیما است که به عنوان مهمترین بخش خودرو شناخته میشود. این قطعه وظیفه دارد روغن موجود در موتور خودرو را در داخل مدار روغن کاری پمپ کند و بدین ترتیب موجب روان شدن حرکت موتور میشود. اویل پمپ اپتیما روغن پس از این که روغن را به سمت فیلتر فرستاد، آن را به مدار روغن کاری پمپ نموده و به بهبود عملکرد موتور کمک میکند. در نتیجه این قطعه در خودرو خیلی زود مستهلک خواهد شد و باید به طور مرتب چک شود.
اویل پمپ نیروی مورد نیاز خود را از موتور خودرو میگیرد و عملکرد آن به حرکت موتور بستگی دارد. بنابراین اگر موتور برای مدتی طولانی استفاده شود و یا با سرعت بالایی حرکت کند، اویل پمپ خراب خواهد شد. علاوه بر این عواملی از جمله کهنه بودن روغن یا کثیف بودن فیلتر روغن موجب میشود تا این قطعه زودتر فرسوده شود. یکی از نشانههای فرسوده شدن اویل پمپ، داغ کردن بیش از حد موتور است.
میل لنگ
یکی از قطعات خودرو که در پیشرانه خودرو نقش بسیار موثری دارد، میل لنگ خودرو است و این قطعه یکی از مهمترین قطعات مصرفی خودرو محسوب میشود. این قطعه وظیفه دارد حرکت خطی پیستونها را به حرکت دورانی تبدیل کند. میل لنگ به طور مستقیم با پیستونها در ارتباط است و معمولا از جنس آلیاژهای محکم و مقاوم ساخته میشود اما به دلیل استفاده مداوم و تماس با پیستونها پس از مدتی مستهلک شده و برخی از قسمتهای آن دچار فرسایش میشوند.
زمانی که میل لنگ فرسوده شده باشد میل لنگ قفل شده و موجب میشود تا خودرو روشن نشود. این اتفاق معمولا در سرعتهای بالا رخ میدهد. علاوه بر این اگر در زمان حرکت کردن خودرو صدای ناهنجاری در داشبورد به گوش برسد، نشانه آن است که میل لنگ به خوبی کار نمیکند. یکی از مهمترین علائم خرابی میل لنگ، روغن ریزی در محل قرار گیری دو سر میل لنگ است. در صورت مشاهده هر یک از این نشانهها بایستی سریعا میل لنگ را تعویض کنید در غیر این صورت به سایر قطعات آسیب خواهد رساند.
پیستون
پیستون خودرو یک قطعه استوانهای شکل است که یک سر آن بسته و سر دیگر باز است. طول این پیستون بیشتر از قطر آن بوده و قطر آن در سر باز آن کمتر از سر دیگرش است. پیستون وظیفه دارد عمل رفت و برگشت را در درون سیلندر انجام دهد و موجب میشود تا سوخت و هوا در داخل موتور متراکم شده و برای احتراق آماده شود. پیستونها معمولا بسیار سبک با مقاومت بالا ساخته میشوند اما به دلیل دمای بالای داخل موتور پس از مدتی دچار ساییدگی شده و مستهلک میشود.
در خودرو کیا اپتیما به تعداد سیلندرها پیستون وجود دارد و هر چه تعداد پیستونها بیشتر باشد، موتور خودرو قدرت بیشتری خواهد داشت. وقتی خودرو روشن است پیستون بارها و بارها با سرعت زیاد حرکت میکند و طبیعی است که پس از مدتی کیفیت اولیه خود را از دست بدهد. در صورتی که هر یک از پیستونها به درستی عمل نکند، در کیفیت احتراق تاثیر گذاشته و موجب میشود تا احتراق به خوبی انجام نشده و عملکرد موتور افت میکند.
رینگ پیستون
رینگ پیستون حلقههایی از جنس چدن هستند که درون شیارهای پیستون قرار میگیرند. این حلقهها در برابر حرارت بالا و فشار مقاومت بالایی داشته و خاصیت ارتجاعی دارند. تعداد رینگهای موجود در هر پیستون بین سه تا چهار عدد است و بسته به نوع موتور تعداد آنها متفاوت است. وظیفه رینگ پیستون اپتیما روغن کاری دیواره سیلندر و پیستون، عایق کاری محفظه احتراق و جلوگیری از نشت گاز، جلوگیری از آب و مایعات به داخل محفظه احتراق، کنترل روغن موجود بر روی جداره سیلندر و انتقال گرمای پیستون به سیلندر است. رینگ پیستون به دلیل حرکت مداوم و حرارت بالا خیلی زود دچار فرسایش میشود و باید پس از مدت زمان مشخصی عوض شود.
تسمه تایم
از دیگر لوازم یدکی اپتیما که باید به طور مرتب بررسی و تعویض شود، تسمه تایم خودرو است. این قطعه پلاستیکی از جمله قطعات پر استهلاک خودرو محسوب میشود زیرا به طور مرتب در حال گردش است و به صورتی تنظیم شده است که با چرخیدن میل لنگ، میل سوپاپ را به حرکت درآورده و موجب میشود تا سوپاپها نیز به حرکت درآیند. تسمه تایم از جمله قطعات ضروری برای احتراق داخلی موتور است و اگر به درستی عمل نکند خودرو متوقف خواهد شد. تسمه تایم به علت گردش سریع ممکن است در زمان کار کردن پاره شود، به همین دلیل باید به طور مرتب چک شود تا در صورت وجود ساییدگی تا ترک بر روی تسمه، پیش از پاره شدن تعویض گردد.
لنت چرخ جلو
لنت ترمز از مهمترین قطعات مصرفی خودرو است و زمانی که پدال ترمز فشرده میشود درگیر شده و موجب میشود تا سرعت خودرو کاهش یافته و متوقف شود. در زمان ترمز کردن فشار زیادی بر خودرو وارد میشود و این فشار در چرخهای جلو خودرو بیشتر بوده و معمولا لنت ترمز جلو زودتر از لنت عقب مستهلک شده و باید عوض شوند. معمولا هر 30 هزار کیلومتر یکبار بهتر است لنت ترمز جلو را عوض کنید تا اختلالی در عملکرد سیستم ترمز خودرو ایجاد نشود.
از رایجترین نشانههای فرسوده شدن لنت ترمز میتوان به چند مورد مهم اشاره کرد. هنگام ترمز کردن صدایی شبیه به جیغ از قسمت جلوی خودرو به گوش میرسد، پدال ترمز در زمان ترمز گیری به کف خودرو بسیار نزدیک میشود، قدرت ترمز گیری خودرو و سرعت آن کاهش مییابد، مقدار روغن ترمز بیشتری مصرف شده و سطح روغن ترمز در مخزن کاهش مییابد. در صورتی که این نشانهها را مشاهده کردید بایستی لنت ترمز را عوض کنید تا آسیبی به دیسک و صفحه کلاچ وارد نشود.
سایر قطعات داخلی کابین
یکی از قطعات مصرفی و پراستهلاک خودرو کیا اپتیما، کلید پارک و ترمز دستی آن است. کلید ترمز دستی در حقیقت نمونه مدرن ترمز دستی اهرمی است که در میان دو صندلی جلو خودرو قرار داشت. در خودروهای پیشرفته تنها با فشردن این دکمه، ترمز دستی فعال یا غیر فعال میشود. کلید پارک و ترمز دستی یکی از قطعات پرکاربرد در خودرو است و به دلیل خشک بودن متریال و پلاستیک استفاده شده در آن ممکن است زود خراب شود و نیاز به تعمیر داشته باشد، البته در بیشتر موارد توصیه میشود که این قطعه به طور کامل تعویض شود.