طی روزهای اخیر آمارهای مختلفی در رابطه با افزایش ناراحتکننده تعداد تلفات رانندگی نسبت به سال گذشته و ردشدن آمار امسال از 17 هزار نفر منتشر شده است. این درحالیست که پلیس راهور نیز در اظهاراتی تازه، آمار تلفات رانندگی عراق و ایران را با یکدیگر مقایسه کرده. سردار هادیانفر گفته است: «در عراق اصلاً گواهینامه رانندگی وجود ندارد و هرکسی که رانندگی بلد باشد، از خودرو استفاده میکند. تصادفات عراق 3.5 برابر ایران است، اما کشتههای تصادفات عراقیها نصف ایرانیهاست و این موضوع تنها بهدلیل خودروهای ایمن است!» به عبارت دیگر میتوان گفت که رانندگی در عراق در حدود 7 برابر ایمنتر از ایران است؛ تفاوتی بنیادین که دلیل عمده آن، مزیت خودروهای موجود در عراق نسبت به ایران محسوب میشود!
رئیس پلیس راه تصریح کرد: «سالانه در تصادفات بیش از 17 هزار نفر جان خود را از دست میدهند و اگر یک نفر در تصادفات جان خود را از دست بدهد، 8.3 میلیارد تومان خسارت به کشور وارد میشود.»
با توجه به این اطلاعات میتوان دریافت که عملاً در عراق با سهونیم برابر تصادف بیشتر نسبت به ایران، در حدود 8.5 هزار نفر جان خود را از دست میدهند. به عبارت دیگر در عراق امنیت تصادفات 7 برابر از ایران بیشتر است؛ چرا که در تئوری میتوان گفت درصورت 3.5 برابرشدن تعداد تصادفات و تلفات در ایران، با رقم دهشتناک 59 هزار نفر روبهرو میشدیم که در حدود 7 برابر بیشتر از آمار فعلی عراق است!
البته سردار هادیانفر، پنج عامل شامل خودرو، جاده، انسان، مدیریت و آموزش را در زمینه تصادفات تأثیرگذار میداند که در سه مورد آخر با توجه به عدم رعایت اصول رانندگی و نداشتن گواهینامه شماری از رانندگان عراقی، برتری با ایران خواهد بود.
درخصوص راه نیز احتمالاً میتوان حدس زد که تفاوت چندان بنیادینی بین عراق و ایران وجود ندارد، بهخصوص که عراق بهعنوان یک کشور جنگزده، احتمالاً از جادههای چندان استانداردی برخوردار نیست؛ موردی که شامل حال ایران نیز میشود.
بنابراین آخرین مورد به اختلاف زیاد سطح ایمنی خودروهای دو کشور مربوط میشود که شامل انواع و اقسام خودروهای صفر ستاره ایمنی در ایران و خودروهای نسبتاً مدرن بازار عراق است که چنین اختلاف عظیمی را توجیه میکند.
با چنین تحلیلی میتوان گفت که درصورت تغییر ناگهانی خودروهای موجود در ایران با خودروهایی مدرنتر در حد بازار خودرو عراق، شاید تعداد تلفات رانندگی نیز در حدود یکهفتم شود و بهجای مرگ سالانه 17 هزار هموطن، شاهد ثبت ارقامی در حدود 2.4 هزار نفر باشیم؛ رقمی که ایران را نیز در زمره کشورهای مدرن جهان از حیث تلفات رانندگی قرار میدهد.
همچنین باید گفت که با احتساب هزینه 8.3 میلیارد تومانی برای هر جان ازدسترفته، کاهش حدود 14.6 هزار نفری آمار تلفات رانندگی بهمعنای بیش از 121 هزار میلیارد تومان صرفهجویی در هزینههای پنهان کشور خواهد بود که با دلار 40 هزار تومانی، رقمی بیش از 3 میلیارد دلار را شامل میشود؛ رقمی که از بودجه 2 میلیارد دلاری در نظر گرفته شده دولت برای دو سال واردات خودرو به کشور بیشتر است!
جالب آنکه باید تأکید کرد این رقم، تنها صرفهجویی در این رابطه نیست، بلکه کاهش بسیار چشمگیر مصرف سوخت کل کشور، کاهش آلودگی هوا و کاهش تلفات انسانی ناشی از آن (که خود بالغ بر 20 هزار نفر در طول یک سال برآورد شده است) در کنار صرفهجویی زمانی (ناشی از تعمیرات کمتر و کیفیت بالاتر) و... از جمله پارامترهای دیگری هستند که تفاوت شرایط خودرویی ایران را با کشوری مانند عراق پررنگ میسازد!