زمستان نه چندان زودرس امسال باعث مشکلات بسیاری در نقاط مختلف کشور شد و حوادث متعدد پیش آمده هم گواه این امر است که کمبود آمادگی در مواجه با فصل سرما می تواند عواقب جبران ناپذیری را در پی داشته باشد.
حتما تصاویر مربوط به تصادفات اتفاق افتاده در بخش های شمالی تهران را پس از بارش برف مشاهده کرده اید. در اکثر این حوادث خودروی عامل از نوع چهارچرخ متحرک SUV (شاسی بلند) مجهز به قفل دفرانسیال است. شاید جالب باشد که چرا این گونه خودروها هم بر روی سطوح برفی به راحتی لیز می خورند.
در واقع در این جا نه مدل خودرو و نه سیستم تعلیق چهارچرخ متحرک کمک بسیاری به راننده نخواهند کرد و تنها راه چاره استفاده از تجهیزات الزامی همچون زنجیر چرخ، تایرهای یخ شکن و داشتن آمادگی قبلی برای مواجه با چنین شرایطی است.
در ادامه نکات مهم و جامعی را برایتان شرح خواهیم داد تا بلکه در حین رانندگی در این فصل به کمکتان بیاید. طبق آمار اعلام شده بیش از 1300 مرگ بر اثر حوادث بزرگ راهی در این فصل در کشور آمریکا اتفاق می افتد و 116000 مصدومیت، جبران پذیر و جبران ناپذیر ماحاصل حوادث جاده ای است.
این ارقام در کشور ما می توانند بسیار متفاوت باشند، پس با توجه به یک سری نکات بسیار مهم می توان تا حد قابل قبولی از بروز این حوادث پیشگیری کرد.
آمادگی پیش از حرکت
حتما قبل از آغاز حرکت یک وارسی سریع از تمام نقاط مهم وسیله نقلیه انجام دهید. ضد یخ کافی، شرایط و باد لاستیک و شرایط باتری می تواند از مهم ترین ها باشد.
علاوه بر تجیهزات مکانیکی مورد نیاز، یک باتری اضافه و چراغ قوه و همینطور پوشش مناسب می تواند به شما کمک بسیاری کند. در هنگام بارش برف انعکاس نور خورشید از طریق برف کف جاده بیشتر از فصل تابستان است پس حتما از عینک آفتابی در طول روز استفاده کنید.
رانندگی آرام به همراه شتاب گیری آرام از چرخش بیش از حد چرخ ها جلوگیری می کند
فرقی نمی کند که یک SUV چهارچرخ متحرک را می رانید یا یک سدان محور متحرک جلو معمولی، در شرایط برفی رانندگی با سرعت 130 کیلومتر بر ساعت با هر وسیله نقلیه ای خطرناک است.
شتاب گیری ناگهانی و همینطور ترمزگیری ناگهانی باعث می شود تا وسیله نقلیه شما به یک وسیله غیرقابل کنترل تبدیل شود و به راحتی هرچه تمام تر به یک حادثه و برخورد منجر شود.
استفاده از دنده های سنگین تر کمک خوبی به شما می کند تا از چرخش بیش از حد چرخ ها و همینطور احتمال از دست دادن چسبندگی و اصطکاک چرخ ها جلوگیری کند.
در شرایطی که جاده لغزنده است رانندگی آرام تر می تواند فرصت بیشتری به شما دهد تا عکس العمل بهتری داشته باشید. ترمزگیری، چرخش و حتی شتاب گیری به میزان بسیار بیشتری در کنترل شما خواهد بود.
فضای بسیار بیشتری را به ترمزگیری اختصاص دهید
در مقایسه با شرایط رانندگی بر روی مسیر خشک، باید 3 برابر فضای بیشتری برای ترمزگیری به خود دهید و این رقم حتی در سرازیری ها می تواند بیشتر از این هم باشد. فاصله خود را با اتومبیل جلویی به مقدار بسیار مناسبی حفظ کنید زیرا خطر برخورد تحت چنین شرایطی بسیار بالاست.
حتی اگر این برخورد تنها منجر به شکسته شدن سپر شما شود باز هم ارزشش را ندارد که تحت چنین شرایطی تصادف را تجربه کنید. اگر فکر می کنید که اتومبیل جلویی بیش از حد کند حرکت می کند با صبر و فراهم شدن موقعیت مناسب سبقت گیری را انجام دهید.
سیستم تک مرحله ای را در حین پیچیدن اجرا کنید
در چنین شرایطی انجام دو کار مختلف همچون، ترمزگرفتن و چرخیدن چندان توصیه نمی شود. پس در حین گذر از پیچ ها تمامی مراحل را تک به تک انجام دهید، سرعت را کم کرده و سپس پا را از روی پدال ترمز بردارید. فرمان را به مقدار گردش پیچ بچرخانید و از پیچ گذر کنید. پس از آن مجاز به شتاب گیری هستید.
در حین گذر از پیچ ها از اقدامات ناگهانی اجتناب کنید
یک مانور ناگهانی، ترمز گیری ناگهانی، چرخش سریع فرمان و حتی شتاب گیری ناگهانی می تواند باعث برهم خوردن دینامیک وسیله نقلیه شود و جابه جایی وزن خودرو به راحتی تعادل آن را برهم خواهد زد، این مورد به خصوص خود را در شرایط گذر از سطوح لغزنده نشان خواهد داد.
آمادگی هرگونه لیز خوردن را داشته باشید
هنگامی که شروع به لیز خوردن می کنید و یا حتی محور عقب خودرو شروع به لیز خوردن می کند. هر دو پای خود را از روی پدال گاز و ترمز بردارید. فرمان را به سمت جهت لیز خوردن بچرخانید تا زمانی که خودرو به مسیر مورد نظر شما باز گردد. سیستم کنترل پایداری در چنین شرایطی می تواند به شما کمک کند اما توانایی غلبه بر قوانین فیزیک را ندارد.
سیستم های چهارچرخ متحرک کمکی به شما نخواهند کرد
به طور کلی می توان گفت که سیستم های چهارچرخ متحرک همچون 4WD یا AWD تنها ترکشن یا اصطکاک بیشتری در حین شتاب گیری را برای شما فراهم می کند و کمکی بزرگی در زمینه ترمزگیری یا پیچیدن بهتر به شما نخواهد کرد، از این رو بهتر است در شرایط آب و هوایی سخت حساب ویژه ای بر روی خودرو دو دیفرانسیل خود باز نکنید و درست مانند یک خودرو تک دیفرانسیل محتاطانه رفتار کنید.
از کروز کنترل استفاده نکنید
استفاده از کروز کنترل تبدیل به عادت بسیاری از افراد در حین سفرهای طولانی و خارج شهری شده است. اما استفاده از آن در فصل زمستان شرایط خطرناکی را برای شما به وجود خواهد آورد. استفاده از این سیستم در شرایط برفی، یخی و حتی بارانی خطرناک است.
اگر خودرو دچار لیز خوردگی شود، به طور دائمی سعی در حفظ سرعت خودرو دارد و این باعث می شود تنها چرخ های شما بیش از حد چرخش کنند و کنترل را به راحتی از دست خواهید داد.
در فصل زمستان و حتی جاده های خشک هم به دلیل سردی هوا چسبندگی چرخ ها (اصطکاک) به میزان زیادی به نسبت دیگر فصل ها کم می شود.
بنابراین در صورت برودت هوا حتی بدون بارش باران یا برف باید نسبت به شرایط دمایی متعادل محتاطانه تر رانندگی کنید.
در پایان دانستن نکات زیر را هم مهم ارزیابی می کنیم. نکاتی که می تواند در نحوه رانندگی شما در فصل سرما تاثیر گذار باشد.
1. میزان مصرف سوخت در دمای -6 درجه سانتی گراد می تواند تا 12 درصد بیشتر از دمای 25 درجه باشد.
2. میزان اصطکاک بین موتور و جعبه دنده در هوای سرد افزایش می یابد، زیرا مجموعه روغن کاری موتور و جعبه دنده و دیگر مایعات هم به مقدار بسیار زیادی دور از شرایط دمای کاری خود هستند.
3. موتور برای رسیدن به بهترین شرایط دمایی زمان بسیار بیشتری را لازم خواهد داشت. این مسئله به خصوص خود را در سفرهای کوتاه شهری نشان خواهد داد زیرا خودرو در طی گذر از مسیر به شرایط دمایی مطلوب خود نرسیده است.
4. گرمکن صندلی ها، المنت گرم کن شیشه عقب و آینه ها، فن بخاری و همه این ها نیروی بیشتری را از باتری خودرو طلب می کنند، پس باتری ها در این مورد هم بیشتر تحت فشار قرار خواهند گرفت.
5.هوای سرد متراکم تر است. پس این باعث افزایش نیروی درگ در حین حرکت در سرعت های بزرگراهی می شود و خود عاملی برای افزایش مصرف سوخت است.
6.فشار لاستیک ها در هوای سرد کاهش پیدا می کند و این مقاومت غلتشی را افزایش می دهد.
7.باتری ها عملکرد ضعیف تری در آب هوای سرد دارند، پس دینام برای شارژ باتری ها در شرایط کاری سخت تری قرار می گیرد.