کمبود جهانی تراشه علاوهبر کاهش تولید خودرو در میان سازندگان، باعث شده است قیمت خودروهای نو و کارکرده افزایش یابد و احتمالا این روند در تابستان امسال با شدت بیشتری ادامه پیدا کند.
بهدلیل کمبود جهانی نیمههادی، خودروهای جدید گران میشوند و قیمت خودروهای دستدوم نیز در حال افزایش است. بهگفته جسیکا کالدول، مدیر بینش در مؤسسه ادموندز، حدود ۱۳ درصد از افرادی که ماه آوریل خودرو جدیدی در ایالات متحده خریدهاند، بیشتر از قیمت واقعی آن پرداخت کردهاند. این در حالی است که سال گذشته، فقط ۸ درصد خریداران هزینه بیشتری پرداخت کردند.
بهگزارش The Verge، مدتی است که قیمت جدید وسایل نقلیه افزایش مییابد؛ اما کمبود نیمههادی و بهتبع آن تراشه، فقط این روند را بدتر میکند. خودروسازان موقتا خطوط تولید در سراسر جهان را تعطیل میکنند. تراشههایی که آنها میتوانند تهیه کنند در محبوبترین وسایل نقلیه جدید و همان مدلهایی استفاده میشوند که بیشترین درآمد را دارند. برای بدترکردن وضعیت، تقاضا برای خودرو و وانت جدید در حال افزایش است و به کنارگذاشتن بعضی مدلها منجر میشود. این باعث شده است که مصرفکنندگان بیشتری به بازار خودروهای دستدوم سوق پیدا کنند که همین امر باعث افزایش قیمتها در آنجا خواهد شد.
جنرال موتورز این هفته اعلام کرد که وانتهای اندازهبزرگ و شاسیبلندهای تماماندازه جدید را بهترتیب ۱۰ و ۲۰ درصد گرانتر از سال گذشته به بازار عرضه میکند. قیمت وسایل نقلیه جدید فورد ۱،۹۰۰ دلار بیشتر از متوسط افزایش صنعت خودرو در سال ۲۰۱۹ است؛ اما فروش کلی محصولات در حال افزایش است.
کالدول میگوید: «قیمتها در حال افزایش است و هرچه قیمتها افزایش مییابد. بهنظر میرسد واقعا مردم را از خرید بازنمیدارد.» افزایش قیمتها احتمالا ادامه خواهد یافت؛ زیرا کمبود تراشه باعث کمرنگشدن عرضه محصولات میشود. خودروسازانی مانند فورد و فولکسواگن گفتهاند که انتظار دارند در این سه ماه ضربه بدتری به تولید وارد شود. در جلسه هفته جاری مسئولان فورد با سرمایهگذاران، آنها اعلام کردند که فقط نیمی از آنچه در ابتدا انتظار داشتند، تولید خواهند کرد. هربرت دیس، مدیرعامل فولکسواگن، نیز درباره چند ماه آینده گفت: «مطمئنا در حالت بحرانی هستیم.»
برخی خودروسازان مانند جیام (GM) نیز گفتهاند که فکر میکنند تولید کمتر خودرو مشکل بزرگی نخواهد بود؛ اما بهدلایل دیگر، عرضه خودروهای جدید کمتر میشود. تا پیشازاین، فروشندگان با فهرست موجودی خودروهایی کار میکردند که قبل از شروع توقف تولید ساخته شده بود. کالدول میگوید:
ماههای تابستان معمولا زمانی است که تقاضای فصلی برای خودروهای جدید در حال افزایش است؛ ولی این تابستان معمولی نیست. میلیونها نفر آزمایش کرونا دادند و سرانجام واکسنهای ویروس کرونا بهطور گسترده در سراسر منتشر شد. تصور میکنم امسال [تقاضا] حتی بیشتر شود؛ زیرا مردم دوست دارند بیرون بروند، به مکانهای دیدنی مسافرت کنند، به سفرهای جادهای بروند و دانشآموزان به مدرسه برگردند.
قیمت خودروهای جدید در ایالات متحده در حال افزایش است؛ زیرا مصرفکنندگان بهسمت خرید شاسیبلندها و وانتهای بزرگتر با امکانات پیشرفتهتر میروند؛ بنابراین، کمبود تراشه به این روند دامن میزند. عوامل مؤثر دیگری نیز در این افزایش قیمت وجود دارند. افزایش قیمت محصولات زمانی آسانتر شد که خودروسازان و بانکها پیشنهادهایی برای ارائه وام با بازه بازپرداخت ۸۴ و ۹۶ ماهه دادند. این گزینههای تأمین مالی طولانیمدت حتی هنگامی بسیار خوشایندتر شد که خودروسازان پیشنهادهای معاملات مالی صفردرصدی را برای افزایش فروش در اوایل همهگیری ارائه دادند.
تقاضای زیاد برای خودروهای جدید را میتوان تا حدودی بررسی و ریشهیابی کرد. بیشتر خودروسازان بهدلیل کمبود تراشه کنارگذاشتن امکانات خاص از خودروها را شروع میکنند. برخی از وانتهای دوج رم دیگر بهعنوان ویژگی استاندارد، آینهعقب هوشمند ندارند و نیسان در بسیاری از وسایل نقلیهاش از عرضه سیستم ناوبری فرار میکند. جنرال موتورز ماه مارس تصمیم گرفت تولید محبوبترین وانتهایش را بدون ماژول خاصی ادامه دهد که معمولا باعث کاهش مصرف سوخت میشود. این یعنی وانتهای جدید آلودگی بیشتری ایجاد میکنند و حتی هزینه بیشتری روی دست مشتری میگذارند. کالدول میگوید:
هماکنون مدلهای زیادی وجود دارند و بسیاری از مردم خرید میکنند و ممکن است این تغییرات در خودروها خیلی مهم نباشد. فکر میکنم [این امکانات] میتواند شما را خوشحال کند و احتمالا شما را بهسمت خرید وسیله نقلیه نزدیکتر کند؛ اما مردم همیشه با خودروهای مختلفی رانندگی نمیکنند و ممکن است آنقدر ذکاوت نداشته باشند که بدانند چه قابلیتی باید در خودرو وجود داشته باشد و چه قابلیتی نباید.
میشل کربس، تحلیلگر ارشد مؤسسه Cox Automotive، در این زمینه میگوید:
باتوجهبه ثابتبودن دستمزد نگرانم که این مسئله باعث سختشدن خرید خودروهای جدید و ایمن برای خریداران با درآمد متوسط شود. قبلا متوسط درآمد خانوار برای خرید خودرو جدید کافی بود؛ اما دیگر چنین وضعیتی وجود ندارد. شاید در چنین اوضاعواحوالی افراد بتوانند خودرو دستدوم ۱۴ ساله بخرند. این برعکس آن چیزی است که هنری فورد تصور میکرد. افرادی که خودرو قدیمی دارند، خودروهای جدید نمیتوانند بخرند، درست است؟
قیمت خودروهای دستدوم نیز در حال افزایش است که بخشی از آن به کمبود تراشه ربط دارد. میانگین بیشتر قیمت فروش خودروهای نو و موجودی کم بهطور فزایندهای بهمعنای رویآوردن افراد بیشتری به بازار خودروهای دستدوم است که باعث رقابت بیشتر خریداران میشود. به چند دلیل دیگر نیز قیمت خودروهای دستدوم در حال افزایش است. شرکتهای کرایه خودرو معمولا در بازار خودروهای دستدوم فعالیت میکنند؛ اما سال گذشته با زمینخوردن صنعت گردشگری، آنها فعالیتشان را کاهش دادند و خودروهای دردسترس را کم کردند.
هماکنون، با واکسیناسیون بیشتر افراد و بهبود اوضاع شرکتهای کرایه خودرو برای خرید برخی از این خودروهای دستدوم تلاش و مناقصه برگزار میکنند که همین امر باعث افزایش قیمتها میشود. كربس میگوید:
خودروهای کرایهای بازگشته به نمایندگی منبع معمول دیگری برای بازار خودروهای دستدوم است. بهدلیل افزایش تولید خودروهای جدید، خودروسازان برخی از مشتریان را به تمدید اجارهنامه تشویق كردهاند. همچنین، کاهش بازپسگیری خودرو کرایهای در همهگیری کرونا، باعث تضعیف عرضه خودروهای دستدوم شد.
کمبود تراشه بر بسیاری از این افزایش قیمتها تأثیر گذاشته است؛ اما شاید موقتا یکی از موضوعاتی را تغییر دهد که قبلا برگشتناپذیر بهنظر میرسید. طبق دادههای جمعآوریشده مؤسسه Ward’s Intelligence، سدانها ماه آوریل چند درصد از سهم کل بازار ایالات متحده را بهدست آوردند.
کارل بروئر، تحلیلگر ارشد وبسایت iSeeCars.com به The Verge، میگوید تیمش همین روند را پیشبینی میکنند؛ یعنی برخی از خریداران در حال بررسی گزینه بسیار متفاوتی درمقابل خرید وانتها و شاسیبلندهای موردتقاضا هستند و قصد دارند وارد بازار خودروهای کارکرده شوند. این افراد برای خرید خودرو جدید کوچکتر و معمولی تصمیمگیری میکنند.
اگرچه این روند در بلندمدت برای ایمنی عابران پیاده و انتشار گازهای گلخانهای بهتر است، بهنظر نمیرسد ادامه داشته باشد. خودروسازان آمریکایی تولید سدان را رها کردهاند و حتی خودروسازان خارجی که در چند سال گذشته از پرکردن این خلأ خوشحال میشدند، روی تولید وانت پیکآپ و شاسیبلند بیشتر تمرکز میکنند. كربس میگوید:
در بلندمدت، مصرفكنندگان فقط به پرداخت هزینه بیشتر برای وسایل نقلیه بزرگتر و مجهزتر مایل هستند. آنان از خودرو شاسیبلند بهسمت خرید خودرو معمولی حرکت نمیکنند و درصورت فراهمبودن موقعیت، اصلا به چنین کاری تمایل ندارند.