تعیین تکلیف خودروهای در گمرک مانده همچنان معطل تصمیمات دولتی است و هنوز خبری از ترخیص این خودروها که ماه هاست زیر آفتاب و شرایط آب و هوایی مختلف قرار گرفته اند نیست.خودروهایی که بی شک پس از یک توقف طولانی با مشکلات بسیاری ترخیص خواهند شد.
مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در این مورد چندی پیش تاکید کرد که مسوولیت ضرر و زیان به اموال مردم بر عهده دولت است چراکه با یک تصمیم نادرست اموال مردم از بین رفته است و در این شرایط واردکننده کاری از دستش بر نمی آید.
به گفته او تایر، لاستیک جلو داشبورد، صندلی ها، شیشه های خودرو و فرمان و قسمت های برقی و موتوری بخش هایی هستند که در این توقف بلند مدت خودروها در گمرک نیاز به تعویض و تعمیرات دارند.
اگرچه عنوان شده که با واردکنندگان صحبت شده است تا خودرو ها را اورهال می کنند تا به ضرر مشتری نباشد اما بررسی همه مشکلات ایجاد شده برای این خودروها بسیار هزینه بر است و به نظر می رسد دولت باید هزینه این تعمیرات را بپردازد.
به گفته کارشناسان فنی، خودروهایی که در این شرایط قرار می گیرند و برای مدت طولانی استارت نمی خورند و از جای خود حرکت نمی کنند، در مرحله نخست باتری این خودروها می خوابد و اگر این خودرو ها را احیا نکنند باتری این این خودروها فاسد می شود و عملا این باتری باید در مسیر بازیافت قرار بگیرد. دومین مشکلی که برای این خودروها پیش می آید دفرمه شدن تایر این خودروها است. تایر یک کالای مصرفی است و هنگامی که خودرو یک جا ثابت است بر اثر فشاری که بر این تایرها وارد می شود از یک سمت فرو می رود و پس از مدتی دچار فساد می شود.
اتفاق دیگری که برای این خودروها رخ می دهد، نبود تحرک روغن درون موتور است، روغنی که درون موتور گرم نشود و حرکت نکند هم فاسد می شود و هم این فاسد شدن می تواند تغییر شیمایی درون روغن داشته باشد که بعضا گفته می شود بعد از مدت طولانی خاصیت اسیدی پیدا می کند و سبب خوردگی قطعات می شود و اگر این روغن حالت ژله ای پیدا کند موتور نیاز به موتورشویی پیدا می کند که معمولا این کار توسط شرکت های واردکننده دیگر انجام نمی شود. در نتیجه این خودرو دیگر آن خودرویی که تصور می شود صفر است نیست.
همچنین در معرض نور آفتاب قراگرفتن طولانی قطعات داخلی و رنگ بدنه و هر قطعه پلاستیکی درون خودرو در شرایط متفاوت در خودروها تفاوت رنگ ایجاد می کند.
در کنار تمام این موارد خودرویی که یک سال در گمرک می ماند یک سال از مدل خود عقب می افتد و مانند هر کالای دیگری مدل جدید آن وارد بازار جهانی می شود هنگامی که یک سال از مدل خود عقب بیافتد به شدت کاهش ارزش پیدا می کند و برای مشتری دیگر آن مبلغ ابتدایی آن نمی ارزد.
در مجموع فساد باتری و تایر و روغن موترو و سایر روغن های در خودرو و افت ارزش بر اساس سال تولید و هزینه بسیار بالای احیا خودرو برای شرکت ها از جمله مشکلاتی است که برای این خودروها اتفاق می افتد.
در همین زمینه نادر وهاب آقایی کارشناس خدمات پس از فروش نیز به خبرنگار می گوید:« شرکت های تولیدکننده خودرو برای نگهداری خودروهای تولیدی خود یک سری قواعد و دستور العمل هایی برای خود دارند که اگر قرار باشد این خودروها برای مدتی متوقف شوند باید رعایت شود. مثلا اگر قرار باشد برای بیش از یک هفته این خودرو متوقف شود دستورالعمل خاص خود را دارد که به طور مثال یک متر عقب یا جلو شود و یا خودرو روشن و خاموش شود و یا تیغه های برف پاک کن این خودروها جدا شود و یا سایر دستورالعمل هایی که در شرکت های مختلف تولیدکننده متفاوت است .این کار برای این است که اقلام مصرفی یا اقلامی که در معرض شن و باد و نور آفتاب هستند کمتر دچار مشکل شوند.»
او می افزاید:« هر شرکتی که تا به امروز خودرو وارد می کرد همه این موارد را رعایت می کرد اما با توجه به توقف خودروهای وارداتی در گمرک بیش از زمان استاندارد معمول است اگر قرا باشد این خودروها ترخیص شوند هزینه های بسیاری را به شرکت های واردکننده تحمیل می کند. به این دلیل که این خودروها علاوه بر اینکه اقلام ظاهریشان همانند تایر و تیغه پرف پاکن و باتری این خودروها دچار مشکل می شود که این موارد حتما باید عوض شود برخی از اقلام داخلی نیز به طور طبیعی از بین رفته است و و یا از بین خواهد رفت که شرکت ها ممکن است این موضوع را مورد نظر قرار ندهند و در چشم نباشد و به آن اهمیت ندهند ولی از نظر استاندارد باید برای آن ها کارهای خاصی انجام شود. به طور مثال تمام قطعات پلاستیکی که در ارتباط با روغن موتور یا ضد یخ یا مایعات هستند باید تعویض شوند.به دلیل اینکه دچار پوسیدگی می شوند و اگر به این موارد رسیدگی نشود بعد از مدتی موتورهای خودرو مشکلات بدی پیدا کنند.»
این کارشناس ادامه می دهد:«اولین اتفاقی که در این زمینه باید انجام شود این است که تمام قطعاتی که در کنار مایعات خودرو است باید تعویض شود که معمولا این کار انجام نمی شود و شرکت ها از این موضوع طفره می روند و هزینه بسیاری سر دست مشتری می گذارد. حتی ممکن است در این پارکینگ ها موش، وایرها و سیم های وسایل الکترونیکی را خورده و باعث شود به مرور شاهد اتفاقات عجیب و غریبی باشیم. در نتیجه این هزینه ها باید انجام شود. به هرحال اگر شرکت های واردکننده این کارها را انجام دهند که مطلوب است اما اگر نه باید هزینه ای مشخص شود که یک نفر باید مسوولیت پرداخت آن را بر عهده بگیرد.
او در مورد تحلیل رفتن استانداردهای این خودروها عنوان می کند:« تست استانداردهای خودرو یک بار آن هم در بدو ورود انجام می شود و این تست ها، خودرو به خودرو انجام نمی گیرد که بگوییم این تعداد دستگاه خودرو استانداردهای لازم را پاس نمی کنند. اما واقعیت این است که بسیاری از این استانداردهای 85 گانه برای بسته ایمنی این خودروها هستند، همانند بسته تصادف، که یکی از مواردی که وجود دارد تست ترمز است. تا زمانی که مسیر روغن خودرو مشکل پیدا می کند و پوسیده می شود و یا تایر این خودروها پوسیده می شود و یا لنت ترمز ها و دیسک ترمز زنگ می زند این موارد بر ایمنی خودروها تاثیر می گذارد و نمی شود این موضوع را انکار کرد که از لحاظ استاندارد این خودروها قادر به پاس کردن همه استانداردها نیستند.»
این کارشناس صنعت خودرو و خدمات پس از فروش معتقد است اگر در همین زمان هم این خودروها ترخیص شوند بایدتیمی برای ارزیابی در گمرک باید حاضر شوند و این خودروها را تک به تک تست کنند و تمام ایرادهای این خودروها باید بر طرف شود. اما مسئله اساسی در این موضوع این است که چه نهادی مسئولیت هزینه این تعمیرات و بر طرف کردن معایب فنی ناشی از توقف این خودروها را خواهد پرداخت؟ آیا مسئولیت این هزینه ها قرار است بر دوش واردکننده ای قرار بگیرد که خود در این توقف خودروها در گمرک دچار ضرر و زیان شده است و شاید در این قضیه تقصیری هم نداشته باشد و یا دولت هزینه این استهلاک خودروها را قرار است بر عهده بگیرد؟به هرحال یک نفر یا یک نهاد باید مسوولیت این هزینه را برعهده بگیرد که بعید است کسی زیر بار این موضوع برود مگر آنکه همه این هزینه ها به پای مشتری نوشته شود و آخر سر این مشتری است که بای این هزینه را پرداخت کند.