مک لارن سِنا (McLaren Senna) نامی زیبا و مشخصات فنی فوق العاده ای دارد، اما طراحی آن به گونه ای است که یا به نظرتان بسیار زیبا می آید و یا بسیار زشت.
ممکن است در نگاه اول تصور کنید رانندگی با این خودرو در خیابان غیر قانونی خواهد بود، اما حقیقت این است که مک لارن سِنا یک ابر خودرو است که رانندگی با آن در خیابان مجاز بوده و طوری طراحی و ساخته شده که می توان آن را سلاحی خشمگین در پیست به حساب آورد. با توجه به نامی که این ابر خودرو به یدک می کشد، وظیفه سنگینی بر عهده دارد. مک لارن مدعی است که سِنا به لطف نسبت نیرو به وزن فوق العاده (658 اسب بخار به ازای هر تُن) و حیله های مختلفی که جهت بهبود آیرودینامیک در آن بکار رفته، “عملکردی وحشیانه” خواهد داشت.
مک لارن نام سِنا را به منظور بزرگداشت و احترام به آیرتون سِنا (Ayrton Senna) برای این ابر خودرو انتخاب کرده است. آیرتون سِنا، قهرمان نامی مسابقات فرمول یک، اهل کشور برزیل و قهرمان سه دوره مسابقات فرمول یک بود. بسیاری او را بهترین راننده تاریخ فرمول یک می دانند. آیرتون سِنا در سال 1994 در یک تصادف شدید در گرند پری هنگامی که پیشتاز بود، کشته شد. این مدل جدید از سری محصولات “آلتیمِیت” مک لارن (Ultimate Series) به شمار می رود و از سیستم هیبریدی مک لارن P1 به همراه نسخه ای تکامل یافته از موتور 4.0 لیتری 8 سیلندر V شکلِ این کمپانی با دو توربوشارژر بهره می برد. سِنا سبکتر و قدرتمندتر از مک لارن 720S است، بنابر این مک لارن سِنا واقعاً سریع خواهد بود، چرا که حتی مدل 720S نیز بسیار قدرتمند و سریع است.
در این نوشته به 10 نکته مهم درباره مک لارن سِنا اشاره خواهیم کرد، نکاتی که آن را به یک ابر خودروی استثنایی تبدیل کرده است. البته پیش از اینکه به مطالعه ادامه متن بپردازید، باید بدانید که با وجود قیمت گزاف این خودرو، در حال حاضر ظرفیت تولید مک لارن سِنا تکمیل است و تمام 500 دستگاه از این ابر خودرو به فروش رفته است. بنابر این اگر پس از مطالعه این متن به این ابر خودرو علاقه مند شده و تصمیم به خرید آن داشته باشید، باید بدانید که متاسفانه برای خرید مک لارن سِنا کمی دیر شده است و باید زودتر اقدام می کردید!
نکته اول: موتور مک لارن سِنا
در تصویر بالا، قدرتمندترین موتوری که تا به حال مک لارن روی یک خودروی خیابانی نصب کرده است را مشاهده می کنید. این موتور نسبت به موتور مک لارن 720S، 79 اسب بخار قدرتمندتر بوده و 30 نیوتن متر گشتاور بیشتری تولید می کند. مشخصات فنی این موتور در جدول زیر آمده است:
از ویژگی های این موتور قدرتمند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بهره مندی از سیستم روغن کاری با کارتل خشک (dry sump lubrication): این سیستم که برگرفته از فرمول یک است، از نظر مکانیزم با سیستم روغن کاری معمولی (wet sump) که رایج ترین نوع سیستم روغن کاری است تفاوت دارد. سیستم روغن کاری با کارتل خشک بیشتر در خودرو هایی با عملکرد بالا کاربرد دارد. در سیستم کارتل خشک، مقداری روغن اضافه در یک مخزن جداگانه نگهداری می شود، بنابر این در پیچ های طولانی احتمال اینکه روغن به موتور نرسد کمتر است. علاوه بر این، در سیستم کارتل خشک می توان موتور را در ارتفاع پایین تری نصب کرد، چرا که کارتل در این نوع سیستم عمق کمتری دارد، در نتیجه مرکز ثقل خودرو بهبود پیدا می کند. البته سیستم کارتل خشک نسبت به سیستم روغن کاری معمولی گران تر بوده و از نظر فنی پیچیده تر است. سیستم کارتل خشک در خودرو هایی استفاده می شود که برای پیست ساخته شده اند، در حالیکه خودرو هایی که بیشتر برای استفاده در خیابان ساخته شده اند، از سیستم روغن کاری معمولی بهره می برند.
بهره مندی از میل لنگ تخت (flat-plane crankshaft): می توان گفت این نوع میل لنگ شکلی دو بعدی و شبیه به موج مربعی دارد. در موتور های چهار سیلندر خطی و تخت عموماً از این نوع میل لنگ استفاده می شود. اگر از کنار به میل لنگ های ضربدری (Cross-plane crankshaft) نگاه کنید، فرمی شبیه به علامت جمع یا ضرب دارند، در حالیکه میل لنگ های تخت از کنار شبیه به حرف انگلیسی l خواهند بود. در موتور های 8 سیلندر V شکل با میل لنگ تخت، لرزش زیادی وجود دارد، خصوصاً هنگامی که حجم موتور زیاد باشد. به منظور رفع این مشکل، میل لنگ های ضربدری توسعه پیدا کردند، اما میل لنگ های ضربدری نسبت به میل لنگ های تخت وزن بیشتر و ابعاد بزرگتری داشته و روی مرکز ثقل تاثیر منفی دارند. همچنین میل لنگ تخت می تواند بیشتر از ضربدری دور بگیرد (حدوداً تا 8000 دور در دقیقه). البته فراموش نکنید که موتورهایی که میل لنگ تخت دارند، لرزش بسیار بیشتری نسبت به موتور هایی با میل لنگ ضربدری دارند. در شکل زیر، تفاوت این دو نوع میل لنگ به تصویر کشیده شده است:
دریچه های تخلیه ای که به صورت الکترونیکی کنترل می شوند که نتیجه آن، واکنش فوق العاده سریع پدال گاز است – دریچه تخلیه یا وِیست گِیت (wastegate)، سوپاپی است که در موتور های مجهز به توربوشارژر گازهای خروجی را از چرخ توربین دور می کند
نکته دوم: استفاده از شیشه در پنل درب های مک لارن سِنا
همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، در قسمت پایینی درب های این خودرو از شیشه استفاده شده و می توانید از طریق این شیشه ها داخل خودرو را ببینید. به سبب وجود همین شیشه ها، مک لارن به ناچار کلید های شیشه بالابر و اهرم های باز کردن درب ها را در کنسولی بالای سر راننده نصب کرده است، یعنی همان قسمتی که کلید قرمز رنگِ مخصوص روشن و خاموش کردن موتور نیز خودنمایی می کند.
یکی از مقامات کمپانی مک لارن به نام اَندی پالمِر (Andy Palmer) در گفتگو با نشریه انگلیسی اتوکار گفته است که استفاده از شیشه در درب ها، کمی وزن سِنا را زیاد کرده و در ساخت درب ها از شیشه ای مقاوم به نام گوریلا گلَس (Gorilla Glass) ساخت شرکت کورنینگ (Corning) استفاده شده تا دوام بالایی داشته باشند. اما نکته جالب این است که اَندی پالمِر گفته در سبکترین نسخه از سِنا، در قسمت پایینی درب ها به جای شیشه از فیبر کربن استفاده شده است.
نکته سوم: بال عقبِ مک لارن سِنا
بال غول پیکر در قسمت عقب این خودرو باعث شده سِنا وحشی به نظر برسد، اما باید بدانید که این بال پیشرفته ترین نوع بکار رفته در یک خودروی خیابانی محسوب می شود. زمانی که خودرو ساکن است، ارتفاع بالاترین نقطه این بال از جاده فقط 1,219 میلی متر است. مکان این بال توسط محرک های هیدرولیکی پیوسته در حال تغییر است تا همیشه نیروی رو به پایین (downforce) به میزان مطلوب و بهینه باشد. علاوه بر این، بال عقب هنگام ترمزگیری شدید با ایجاد مقاومت در برابر هوا به کمک سِنا می آید.
نکته چهارم: دیفیوزرِ عقب مک لارن سِنا
ممکن است در نگاه اول تصور کنید که دیفیوزر دوتایی عقب این خودرو دو تکه جدا از هم است، اما واقعیت این است که این دیفیوزر قطعه ای یک تکه بوده و تماماً از فیبر کربن ساخته شده است. این دیفیوزر از زیر محور عقب شروع شده و در ادامه ارتفاع آن افزایش پیدا می کند تا هوا را از زیر خودرو خارج کند. بدین ترتیب، این قطعه باعث می شود نیروی رو به پایین در محور عقب افزایش پیدا کرده و سِنا چسبندگی بیشتری به جاده داشته باشد.
نکته پنجم: چرخ ها و ترمز های مک لارن سِنا
مک لارن سِنا فقط با یک نوع رینگ عرضه می شود که در تصویر بالا آن را مشاهده می کنید. این رینگ های آلیاژی که بسیار سبک هستند، همانند خودرو های مسابقه ای به سیستم قفل مرکزی (center-lock) مجهز هستند. لاستیک های این ابر خودرو از نوع “پی زیرو تروفِئو آر” (P Zero Trofeo R) از برند پیرلی است که مخصوص سِنا توسعه یافته و با تمرکز بر روی عملکرد بالا در پیست طراحی شده است، اما حالت لاستیک های مجاز برای استفاده خیابانی در آنها حفظ شده است.
طبق گفته های شرکت مک لارن که در شهرک ووکینگ (Woking) در انگلستان واقع شده است، ترمز های سِنا “پیشرفته ترین” سیستم ترمزی است که تا به حال این کمپانی بر روی خودرو های خیابانی اش نصب کرده است. کالیپر های ترمز با نوعی رنگ آبی خاص رنگ آمیزی شده اند که برگرفته از رنگ آبی آسمان است هنگامی که آسمان صاف باشد. این کالپیر ها، دیسک ترمز هایی سبک از جنس فیبر کربن را در آغوش گرفته اند.
نکته ششم: فضای داخلی مک لارن سِنا
همانند تمام خودرو های خیابانی حرفه ای که با تمرکز بر رانندگی در پیست ساخته شده اند، فضای داخلی سِنا نیز به سمت راننده متمرکز شده است و تجهیزات و امکانات زیادی ندارد، چرا که آپشن های زیاد باعث افزایش وزن این ابر خودرو خواهد شد. با وجود اینکه طراحی و چیدمان کابین سِنا تا حد ممکن مینیمال انجام شده است، اما با این وجود از امکاناتی نظیر سیستم صوتی، سیستم اطلاع رسانی و سرگرمی (infotainment) و دوربین دید عقب بی بهره نیست که نکته ای مثبت به حساب می آید. مک لارن به این نکته اشاره کرده است که طراحان سِنا تمایل زیادی به حذف صندلی سرنشین جلو در این خودرو داشته اند، اما در نهایت این اتفاق عملی نشده است. البته باید بدانید فضای موجود در کابین سِنا بسیار محدود خواهد بود و به سختی می توانید دو کلاه ایمنی و دو لباس مخصوص مسابقه را پشت صندلی ها قرار دهید. جالب است بدانید که صندلی های هر دستگاه از سِنا با دیگری متفاوت است، چرا که صندلی های هر کدام مخصوص مالک آن تنظیم و ساخته خواهد شد.
نکته هفتم: وزن مک لارن سِنا
همانطور که می دانید، مک لارن F1 خودرویی افسانه ای مربوط به دهه 90 میلادی بود. سِنا با وزنی معادل با 1,198 کیلوگرم (بدون هیچ مایعی)، سبکترین خودروی خیابانی این کمپانی از آن زمان تاکنون به حساب می آید که 85 کیلوگرم از مدل 720S سبکتر است. اما سوالی که پیش می آید این است: چطور چنین چیزی ممکن است؟ جواب این است: با بهره مندی از شاسی و پنل های بدنه از جنس فیبر کربن. البته استفاده از قطعات سبک در سیستم انتقال قدرت و کابین خلوت این خودرو نیز در کاهش هر چه بیشتر وزن آن موثر بوده اند.
نکته هشتم: قیمت مک لارن سِنا
مک لارن سِنا یک ابر خودرو با عملکردی فوق العاده است که فقط 500 دستگاه از آن ساخته خواهد شد. با این حساب، جای تعجب ندارد که این خودرو گران قیمت باشد. در حال حاضر مک لارن فقط قیمت سِنا را برای بازار انگلیس اعلام کرده که با احتساب مالیات معادل با 750,000 پوند است. بنابر این با در نظر گرفتن نرخ فعلی ارز، قیمت این خودرو تقریباً برابر یک میلیون دلار یا 853,300 یورو خواهد شد.
نکته نهم: نام مک لارن سِنا
آیرتون سِنا (Ayrton Senna da Silva)، راننده افسانه ای فرمول یک، اهل کشور برزیل بود که قهرمان سه دوره مسابقات فرمول یک شده است. مک لارن به منظور محترم شمردن آیرتون سِنا، نام او را بر روی جدید ترین خودرو اش نهاده است و مدعی است که این ابر خودرو با “عملکرد و قابلیت های دینامیکی عالی و بی رقیب”، شایستگی چنین نام بزرگی را دارد. برونو سِنا (Bruno Senna)، راننده ای که سفیر مک لارن نیز بوده و مستقیماً در طراحی و ساخت این خودرو دست داشته است، در مورد نام گذاری این ابر خودرو گفته است: “خانواده ما بسیار مفتخر است که مک لارن نام سِنا را برای این خودروی جدید از سری محصولات آلتیمِیت این کمپانی انتخاب کرده است. این اولین پروژه ای است که می توان آن را با عملکرد آیرتون در پیست مرتبط دانست. مک لارن سِنا به خوبی یاد آیرتون را محترم می شمارد، چرا که این خودرو طوری طراحی و ساخته شده تا به راننده اجازه دهد در پیست بهترین عملکرد خودش را به نمایش بگذارد.”
نکته دهم: مک لارن سِنا، نمایشی از خودرو های آینده مک لارن
درست است که خودروی سه نفره مک لارن که صندلی راننده آن در قسمت وسط واقع شده و ادامه دهنده راه مدل نمادین F1 است یعنی مدل BP23، با سِنا تفاوت زیادی خواهد داشت، اما اَندی پالمِر که یکی از مقامات این کمپانی است در مصاحبه ای با نشریه انگلیسی اتوکار گفته است که تجربیات کسب شده در حین طراحی و توسعه سِنا در خودرو های آینده مک لارن استفاده خواهد شد. همچنین در مک لارن سِنا نیز از تکنولوژی بکار رفته در مدل های پیشین مک لارن استفاده شده است: سیستم تعلیق سِنا نسخه ای تکامل یافته از سیستم تعلیق مک لارن P1 است. دیر یا زود خودرو های دیگر مک لارن از دانش کسب شده در زمینه آیرودینامیک و ساخت قطعات سبک بهره مند خواهند شد. به علاوه، پالمِر به این نکته اشاره کرده است که ممکن است در خودرو های دیگر مک لارن نیز همانند سِنا شاهد استفاده از شیشه در قسمت پایینی درب ها باشیم. او در این مورد گفته است: “برای ما نیز جای سوال دارد که چرا پیش از این در خودرو های مک لارن از شیشه در قسمت پایینی درب ها استفاده نکرده بودیم”.
منبع: وب سایت موتور وان (Motor1.com)