سال‌های زیادی از عمر صنعت خودروی ایران می‌گذرد و این صنعت در این سال‌ها فراز و نشیب‌های زیادی راتجربه کرده است. شاید در دوران پس از انقلاب اسلامی ورود پلت‌فرم‌های پژو 405 و کیا پراید را بتوان به‌عنوان یکی از نقاط عطف این صنعت به حساب آورد، به طوری که پس از گذشت بیش از دو دهه، همچنان حجم انبوه تولید و فروش مشتقات این دو پلت‌فرم است که چرخ صنعت خودروی ایران را می‌چرخاند.
در این سال‌ها پروژه‌هایی برای ارتقا و به‌روزرسانی ظاهری (یا اصطلاحا فیس‌لیفت)محصولات این دو پلت‌فرم در نظر گرفته شده و به مرحله اجرا در آمده است اما چیزی که اکثر کارشناسان و علاقه‌مندان روی آن اتفاق نظر دارند این است که بدون شک «پژو پارس» موفق‌ترین وپذیرفتنی‌ترین فیس‌لیفتی بوده که طی این سال‌ها از خودروسازان ایرانی دیده‌ایم.
خودرویی که در سال 79 با نام اولیه «پرشیا» و به عنوان خودرویی لوکس و یک رده بالاتر از 405 به بازار معرفی شد و از همان ابتدا به‌عنوان یک خودروی زیبا و خوش‌قیافه، جادار و با کیفیت فنی و عملکردی قابل توجه (نسبت به زمان عرضه) توانست محبوبیت بالایی را برای خود دست و پا کند؛ محبوبیتی که تا به امروز نه تنها از آن کاسته نشده، بلکه با توجه به عدم ورود خودروهای چینی به این رده قیمتی از بازار ایران به طور جدی و عرضه‌نکردن محصولاتی جدید از طرف خودروسازان داخلی با برند ملی (یا عرضه محصولی مانند سورن که با بی‌توجهی کامل نسبت به یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها و علاقه‌مندی‌های مشتری ایرانی یعنی زیبایی ظاهری خودرو، طراحی و به بازار عرضه شده است) روز به روز بر آن اضافه نیز شده است! جالب‌تر اینجاست که بدانید سهم تولید آن در خطوط تولید ایران خودرو تقریبا با مجموع سهم تولید 3 محصول با برند ملی این خودروساز (سمند،رانا و دنا) برابری می‌کند!
با این مقدمه به سراغ آزمون فنی نسخه LX پارس (مجهز به پیشرانه TU5) که عرضه آن از سال 1390 آغاز شده است و تا به امروز ادامه دارد، می‌رویم:
برادر 405، بدل 406!
طرح ظاهری پژو پارس حاصل تزریق المان‌های طراحی پژو 406 روی پیکره پژو 405 است. طرح جدی و با‌صلابت مجموعه چراغ‌های گربه‌ای جلو و جلوپنجره شیر نشان و همینطور طرح ورودی هوا و مه‌شکن‌های روی سپر جلو، ضربه‌گیر‌های مشکی رنگ شامل یک نوار کرومی (که ایران خودرو تا به حال علاقه‌ای برای استفاده از نمونه‌های همرنگ بدنه در نمونه‌های مجهزتر پارس مانند ELX از خود نشان نداده است) در کنار طرح دوست‌داشتنی نمای عقب ذهن‌ها را به سمت پژو 406 می‌برد.
البته برخلاف 405 و 406 محل نصب پلاک به جای سپر عقب به صندوق عقب منتقل شده است.خطوط به‌کار رفته در نمای جانبی و عدم مشاهده خطوط برآمده و برجسته در این نما و همینطور ضربه‌گیرها یا زه‌های جانبی که در بالا به آنها اشاره شد باعث می‌شوند تا پارس کهنگی و قدمت طرح خود را فریاد بزند. با اینکه 16 سال از عمر پارس می‌گذرد اما تنها تغییر قابل توجه در نمای ظاهری آن در این سال‌ها طرح جدید آینه‌های بغل (مجز به راهنما)است که از سال 89 و تحت لوای مدل سال به آن اضافه شده است. البته ظاهرا برنامه‌ای برای فیس‌لیفت پارس در جریان بوده که نهایی نشده است و به جای آن طرح در نظر گرفته شده، برای نمای جلویی وانت آریسان مورد استفاده قرار گرفته است! انتظار می‌رفت کارخانه سازنده در این سال‌ها از تغییرات حداقلی مانند بازنگری در گرافیک چراغ‌های عقب یا طرح جدید قالپاق‌ها(برای تیپ معمولی پارس)دریغ نمی‌کرد.
نسخه‌های LX و ELX پارس، برخلاف نسخه معمولی، از آنتن اکتیو بهره می‌برند. خودروی مورد آزمایش ما از رینگ‌های 10 پره بهره می‌برد اما استفاده از رینگ‌های 12 پره(موسوم به صلیبی)و نمونه 5 پره دوبل نیز در پارس LX مشاهده شده است.
کابین و تجهیزات رفاهی
در سال‌های اخیر یکی از اصلی‌ترین ایرادات مونتاژی تقریبا همه خودروهای داخلی(به‌جز خانواده تندر 90) رگلاژ نامناسب در‌ها بوده است اما خوشبختانه در خودروی مورد آزمایش ما هر چهار درب به‌راحتی و بدون مشکل باز و بسته می‌شدند و رگلاژ مناسبی داشتند. هر چند فواصل موجود بین برخی قطعات در نمای ظاهری و داخلی خودرو همچنان تو ذوق می‌زند.
اجباری شدن نصب ایربگ سرنشین توسط پلیس راهنمایی و رانندگی سبب خیر شد تا ایران خودرو دستی به سر و روی نمای داخلی 405 و پارس بکشد. این جلو داشبورد طرح جدید از سال 93 به تدریج جای نمونه‌های قدیمی را روی مدل‌های مختلف پارس اعم از معمولی(سال)، ELX و همین LX گرفت. هر چند کیفیت مواد به‌کار رفته در کابین که از پلاستیک سفت و خشک در آن استفاده شده حتی نسبت به مواد و متریال به‌کار رفته در همان داشبورد‌های قدیمی هم چندان رضایت شما را جلب نمی‌کند اما باید گفت که جنس مواد به کار رفته در کابین و دکمه‌ها و ادوات کنترلی جلوداشبورد و دقت مونتاژ آنها نسبت به نسخه‌های اولیه این جلو داشبورد طرح جدید که از کیفیت و دقت مونتاژ بسیار نازلی بهره می‌بردند، پیشرفت نسبتا خوبی داشته است، هرچند که هنوزهم جای پیشرفت و بهترشدن دارد.
گفتنی است که پارس‌های جدید و سورن ELX در بین فعالان بازار خودرو به «داشبورد سوناتایی» مشهور هستند، هر چند در بین محصولات ایران خودرو فقط و فقط یک خودرو است که طرح جلو داشبورد آن شباهت بسیار زیادی به یکی از نسل‌های سوناتا دارد و آن هم دناست!
در گذشته صندلی‌های پارس راحت‌تر و دلبازتر بودند هر چند صندلی‌های فعلی آنقدر‌ها هم بد نیستند. فرمان چهار‌شاخه خودرو خوشدست بوده و علاوه بر تجهیز به کنترلر‌های سیستم صوتی و بلوتوث(هندزفری)دارای پوشش چرم نیز هست. این را هم باید اضافه کرد که دسته دنده ازطرحی اسپرت و جالب توجه بهره می‌برد. طرح جدید کیلومترشمار ساده و شکیل بوده اما نمایشگر میزان پیمایش خودرو در صفحه کیلومترشمار در بدترین جای ممکن جانمایی شده است(پایین‌ترین نقطه بین کیلومترشمار و دورشمار موتور)و در صورت تنظیم ارتفاع فرمان و قراردادن آن در بالاترین حد ممکن این امکان وجود دارد که به طور کلی از دید راننده محو شود.
کابین پارس lx
ارگونومی جلو داشبورد در مجموع خوب است و فضای سر وپا برای سرنشینان جلو و عقب قابل قبول است،اما در کابین مواردی هم هست که حسابی توی ذوق می‌زند، مانند عدم تعبیه جالیوانی و یا نحوه طراحی و باز کردن زیرسیگاری جلو و همینطور کنسول وسط صندلی جلو یا اصطلاحا «Arm Rest»که به هیچ کدام از وظایفش به نحو احسن عمل نمی‌کند، زیرا با توجه به ارتفاع پایینش استراحتگاه چندان خوبی برای دست راننده و سرنشین نیست و همینطور حجم چندان گسترده‌ای برای نگهداری اشیا در اختیار شما نمی‌گذارد.
رودری‌های فعلی پارس ضعف ارگونومیک گونه‌های قبلی که محل قرار‌گیری دستگیره‌های در باشد را همچنان حفظ کرده‌اند. ای کاش طراحان رودری‌های عقب را با حوصله‌تر و با دقت بیشتر طراحی می‌کردند تا طرح آن ناقص به‌نظر نرسد. در آخر باید این را هم اضافه کرد که کیفیت طرح چوب به‌کارگرفته شده هم چندان تعریفی ندارد. خوشبختانه لیست امکانات پارس نسبت به گذشته کامل‌تر شده است هر چند هنوز هم جای خالی آپشن‌هایی چون پوشش چرم صندلی‌ها که محبوبیت بالایی بین مشتریان ایرانی دارد، حتی در لیست امکانات تیپ ELX دیده می‌شود. در بخش تجهیزات ایمنی و رفاهی پارس مواردی چون 2کیسه هوای ایمنی، ترمز‌های جلو و عقب دیسکی مجهز به سامانه‌های کمکی ABS وEBD، سامانه ضد‌سرقت، سنسور دنده عقب، تهویه مطبوع اتوماتیک، آینه‌های جانبی برقی راهنمادار و تاشونده اتوماتیک، تنظیم برقی پشتی صندلی‌های جلو، بلوتوث(هندزفری) و ادوات کنترلی سیستم صوتی روی فرمان، بازکن درب صندوق عقب از داخل اتاق، زیر آرنجی صندلی عقب به همراه امکان دسترسی به صندوق عقب از داخل اتاق، چراغ نقشه‌خوان و شیشه‌های برقی جلو و عقب (شیشه اتوماتیک راننده) را شامل می‌شود.
پشت فرمان شیر پیر
همانطور که گفته شد در تیپ LX پیشرانه 1.6 لیتری 16 سوپاپ 108 اسبی TU5 جای پیشرانه 1.8 لیتری 8 سوپاپ 97 اسبی XU7 (که از تکنولوژی قدیمی‌تری بهره می‌برد) را گرفته است. خودرو را استارت زده و شروع به حرکت می‌کنیم. قدرت و بازدهی مناسب پیشرانه TU5 به وضوح تاثیر خودش را می‌گذارد و تیپ LX نسبت به نسخه معمولی پارس از کیفیت فنی و عملکردی بالاتری برخوردار است و علاوه بر اینکه در شتابگیری‌ها عملکرد قابل قبولی دارد، در سواری و حرکت هم سرحال و باطراوت احساس می‌شود.
ترمزها نیز عملکردی به موقع و مناسب از خود به نمایش گذاشتند.ایزولاسیون و عایق‌بندی کابین پارس چندان خوب نیست و حتی در دورهای میانی صدای قابل توجهی به کابین نفوذ می‌کند. پارس همانند سلفش 405 از سواری نرم و هندلینگ و پایداری خوبی برخوردار است. هماهنگی جعبه دنده پنج سرعته دستی BE3 و پیشرانه ایده‌آل نیست اما چندان بد هم نیست و در مجموع پذیرفتنی است. در مقوله مصرف سوخت هم LX نسبت به نسخه معمولی پرفروغ‌تر و بهینه‌تر ظاهر می‌شود و ارقام قابل قبولی از خود بر جای می‌گذارد.در این بین، نکته تعجب‌آور و صدالبته تاسف‌آور استفاده از لاستیک‌های چینی برای خودرویی داخلی است، آن هم در شرایطی که تایرهای ایرانی کیفیت و کارایی به مراتب بهتر و عمر بالاتری نسبت به این تایرهای چینی(که به واقع می‌توان آنها را متوسط رو به ضعیف ارزیابی کرد) دارند و با تعویض آنها با نمونه‌های ایرانی با کیفیت یا خارجی شاهد بهبود واضح کیفیت سواری خودرو هستیم. به هر حال این کار حتی اگر با هدف کاهش هزینه‌های تمام شده باشد، باز هم قابل توجیه نیست.
با توجه به طی تنها 2300 کیلومتر با خودرو شاید برای قضاوت راجع به صداهای اضافی کابین اندکی زود باشد اما باید گفت در روزهای بسیار گرم سروصداهایی از درب راننده به گوش میرسد و همینطور اگر خودرو را بدون گرم کردن و بلافاصله پس از استارت زدن به حرکت درآورید هرازگاهی صدایی عجیب و غریب و ممتد برای مدت چند ثانیه از بخش عقبی خودرو به گوش میرسد. ظاهرا مشکل از لنت‌های ترمز عقب خودرو بوده و ایران خودرو نیز درصدد رفع این مشکل برآمده است. اگر فاکتور «ایمنی» یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین پارامترهای شما در انتخاب خودرو است بهتر است تا به سراغ رنو تندر90 و پژو 206 اس‌دی بروید که از نظر کلاس‌بندی با پارس متفاوتند اما از نظر قیمتی به آن نزدیکند.
در این بازه قیمتی شاید منطقی‌ترین و در یک کلام بهترین انتخاب (کیفی، فنی، عملکردی و ایمنی) همچنان رنو تندر90 باشد یا سورن توربوشارژر هم با توجه به مشخصات فنی‌اش انتخابی متفاوت و هیجان‌انگیز قلمداد شود با این حال پارس پیر اما خوش‌چهره همچنان جزو محبوبترین‌هاست و بازار فروش آن در مدل‌های نو و دست دوم از رونق بسیار خوبی بهره می‌برد. همچنین باید گفت تیپ LX پارس نسبت به سایر نسخه‌های پارس ارزش خرید بیشتری داشته و ظاهرا در جلب رضایت مالکان هم نسبت به تیپ‌های معمولی و ELX موفق‌تر عمل کرده است.
پارس ال‌ایکس در سال 96 با دو کلاس 28513 و 28515 در ایران خودرو به تولید میرسد.