با توجه به برخی موارد نقض حقوق مصرف‌کنندگان از سوی خودروسازان و واردکنندگان خودرو، ایسنا بر آن شد تا سلسله گزارش‌هایی را به آگاه‌سازی شهروندان از حقوق قانونی‌شان در این حوزه اختصاص دهد. گزارش امروز در رابطه با "رایگان بودن خدمات تعویض قطعه و تعمیر خودروها در دوره گارانتی" است.
شاید شما هم از آن دسته افرادی باشید که مدت کوتاهی پس از تحویل گرفتن خودروی داخلی یا وارداتی صفرکیلومتر از کارخانه سازنده یا شرکت واردکننده، با مشکل و نقص در کارکرد صحیح خودرو روبرو شده‌اید.
با توجه به آنکه خراب شدن خودروی صفرکبلومتر و نو موضوعی آزار دهنده و غیر قابل قبول برای مصرف‌کنندگان است قانون‌گذار حقوقی را برای مصرف‌کنندگان در این موارد قائل شده که تعویض قطعه، تعمیر و رفع عیب رایگان خودرو در دوره گارانتی (تضمین) از جمله آن است.
در این زمینه در اصلاحیه آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو آمده است:" خدمات دوره تضمین عبارتند از مجموعه خدمات تعمیرات، تامین و تعویض قطعات یا تعویض خودرو که در یک دوره زمانی یا طی مسافت مشخص مطابق مواد ۱۲ و ۱۳ این آیین‌نامه به صورت رایگان بر عهده عرضه‌کننده خودرو است".
در ماده ۱۳ این قانون نیز تاکید شده است:" تمام قطعات و مجموعه‌های خودرو به جز قطعات و مواد مصرفی مشمول خدمات دوره تضمین (تعمیر و رفع عیب رایگان) است".
البته در تبصره ۳ ماده ۱۲ این قانون ذکر شده است:" تعمیر یا تعویض قطعات خودرو ناشی از خسارت حاصل ار حادثه یا تصادف که به علت عیب فنی خودرو نباشد، مشمول ضمانت نمی‌شود".
این بدین معنا است که در صورت خرابی خودرو در تصادفات، خدمات تعمیر رایگان در صورتی ارائه خواهد شد که بروز تصادف ناشی از عیوب فنی خودرو (به عنوان مثال نقص در سیستم ترمز) باشد در غیر این صورت اگر تصادف ناشی از بی احتیاطی راننده باشد رفع عیب و تعمیر قطعات و مجموعه‌های از بین رفته در تصادف مشمول گارانتی و رایگان نخواهد بود.
دوره تضمین برای خودروهای سبک شامل سواری، ون و وانت از تاریخ تحویل به مصرف‌کننده حداقل دو سال یا ۴۰ هزار کیلومتر کارکرد (هر کدام که زودتر فرا برسد) است. برای خودروهای سنگین شامل مینی‌بوس، میدل‌باس، اتوبوس، کامیونت، کامیون و کشنده نیز دوره تضمین حداقل دو سال یا ۲۰۰ هزار کیلومتر کارکرد (هر کدام که زودتر فرا برسد) است.
همچنین در این قانون لیست قطعات مصرفی خودرو که شامل گارانتی نیست به این شرح تعیین شده است:" قطعات و موادی همچون روغن‌ها (همچون روغن موتور و گیربکس)، مایعات (همچون مایع ضد یخ و شیشه‌شو) و فیلترها (همچون فیلتر بنزین، هوا و روغن) ".
مجموع این موارد به این معنا است که شرکت خودروساز یا واردکننده خودرو موظف است در دوره گارانتی در صورت بروز هرگونه عیب و نقص در کارکرد صحیح خودرو (که ناشی از تصادف و سانحه نباشد) نسبت به رفع عیب و تعمیر خودرو به صورت کاملا رایگان اقدام کند.
بنابراین اگر در چنین مواردی با درخواست شرکت خدمات پس از فروش خودروساز یا واردکننده خودرو برای دریافت هزینه خدمات ارائه شده در دوره گارانتی مواجه شدید به آنها تذکر دهید که طبق قانون موظف به ارائه رایگان این خدمات هستند.
اما اگر با پافشاری این شرکت‌ها بر تخلف روبرو شدید با اخذ فاکتور ارائه خدمات به وزارت یا سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استانی مراجعه و شکایت کنید. طبق قانون وزارت صنعت، معدن و تجارت مسوول نظارت بر حسن اجرای قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو از سوی خودروسازان و واردکنندگان خودرو بوده و این شرکت‌ها را موظف به انجام تعهدات قانونی‌شان خواهد کرد.
اصلاحیه آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو مصوب هیات دولت بوده و اوایل سال گذشته (۱۳۹۵) از سوی معاون اول رییس‌جمهوری برای اجرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت، خودروسازان و واردکنندگان خودرو ابلاغ شد.